банке́т, -у, М -ке́це, мн. -ы, -аў, м.

Урачысты абед ці вячэра з нагоды якой-н. падзеі ці ў гонар каго-, чаго-н.

Б. у гонар 50-годдзя інстытута.

|| прым. банке́тны, -ая, -ае.

Банкетная зала.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зва́ны, -ая, -ае.

1. Які атрымаў запрашэнне.

З. госць.

2. З запрошанымі гасцямі.

З. абед.

◊

Так званы — ужыв. для выражэння ўмоўнага значэння, іранічных або адмоўных адносін да каго-, чаго-н.

Вунь яны, вашы так званыя спецыялісты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сервірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

Падрыхтаваць (падрыхтоўваць) стол для абеду, вячэры і пад., расстаўляючы ў пэўным парадку пасуду, стравы. Сервіраваць стол для вячэры. □ Сервіравалі наш стол мы ўдваіх — я і Людміла Міхайлаўна. Васілёнак. // Падрыхтаваць (падрыхтоўваць), падаць (падаваць) на стол (абед, вячэру і пад.). Сервіраваць абед.

[Ад фр. servir.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

баль, -ю, мн. -і, -яў, м.

1. Вечар з танцамі і забавамі.

Выпускны б.

2. Вялікі званы абед.

3. перан. Нястомны разгул чаго-н. (рэакцыі, ваеншчыны і пад.).

○

Баль-маскарад — касцюміраваны вечар з танцамі.

|| прым. ба́льны, -ая, -ае.

Бальныя танцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

задурэ́цца, ‑эюся, ‑эешся, ‑эецца; зак.

Разм. Дурэючы, захапіцца чым‑н., забыцца пра што‑н. Дзеці задурэліся, што і на абед забыліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́лудзень, -дня, мн. -дні, -дняў, м.

1. Тое, што і абед (у 2 знач.).

Узяць торбачку з полуднем.

2. Сярэдзіна дня, поўдзень.

Ужо мінула за п.

3. Лёгкая яда паміж абедам і вячэрай, падвячорак.

П. —у пяць гадзін.

|| прым. по́лудзенны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паабе́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

З’есці абед, з’есці што‑н. у якасці абеду. Коля наспех паабедаў і рашуча пачаў ачышчаць стол. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прабе́гаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. Правесці які‑н. час у беганні.

2. што. Разм. Прапусціць што‑н. за бегатнёй. Прабегаць абед.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Аб’яё́даць, абаёдаць ’есці з прагнасцю’ (Бяльк.) < *oboědati. Параўн. рэканструкцыю семантыкі прасл. obědъ (гл. абед) як найбольш поўнага прыёму ежы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зва́ный прил. (о людях) про́шаны; (о вечере и т. п.) зва́ны;

зва́ный обе́д зва́ны абе́д.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)