дыфтэры́я, ‑і, ж.

Вострая заразная хвароба, пераважна дзіцячая, якая суправаджаецца запаленнем зева, слізістых абалонак носа, гартані і агульным атручэннем арганізма. Жыццё павольна пакідала маленькае кволае цела, зламанае цяжкай формай дыфтэрыі. Шамякін.

[Грэч. dyphthérion.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

казю́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.

Абл. Казяўка, кузурка. Да звычайнага, векавога жыцця лесу — жыцця раслін, птушак, розных мошак і казюлек — цяпер.. дадалося новае жыццё лясных людзей. Кавалёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мілітары́зм, ‑у, м.

1. Рэакцыйная палітыка эксплуататарскіх класаў, якая падпарадкоўвае ваенным мэтам эканоміку і грамадскае жыццё для падрыхтоўкі захопніцкіх войнаў і падаўлення супраціўлення працоўных.

2. Палітычнае панаванне ваеншчыны ў капіталістычных краінах.

[Ад лац. militaris — ваенны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наканава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., каго-што, каму.

Разм. Наперад, загадзя вызначыць, абумовіць што‑н. Жыццё наканавала.. [Багдановічу] кароткі век. Бачыла. Ля стаю... Мне лёс наканаваў Быць помнікам жывым братам памёршым. Тармола.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наця́ты, ‑ая, ‑ае.

Абл.

1. Нацягнуты. Жыццё — нацятая струна, Крані яе — і адгукнецца. Хведаровіч.

2. перан. Напружаны. І раптам.. у нацятую цішыню пачынае ўпарта прабівацца тонкі, працяжны, знаёмы нам гул. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прагрэсі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

1. Паступова ўзмацняцца, павялічвацца. Хвароба прагрэсіруе.

2. Удасканальвацца, ісці па шляху прагрэсу. Каліноўскі разумеў, што грамадскае жыццё не стаіць на адным месцы, яно развіваецца, прагрэсіруе. Лушчыцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самазадаво́лены, ‑ая, ‑ае.

Задаволены самім сабой, сваім дзеяннем, становішчам і пад. Самагадаволены чалавек. □ Самазадаволены Анцыпік выяўна адчуваў зараз сваю перавагу над выгнаным са школы Лабановічам. Колас. // Які выклікае самазадавальненне. Самазадаволенае жыццё.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

се́рый прям., перен. шэ́ры; (о животных — ещё) сі́вы́;

се́рые глаза́ шэ́рыя во́чы;

се́рый день шэ́ры дзень;

се́рая жизнь шэ́рае жыццё;

се́рый конь сі́вы́ конь.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ма́сленіца, ма́сленка, ма́сьлінка, ма́сліна, ма́сляна ’свята провадаў зімы, аднесенае царквою на нядзелю перад вялікім постам’, ’прывольнае добрае жыццё’ (ТСБМ, БелСЭ; драг., КЭС; паўд.-усх., КЭС). Укр. ма́сниця, ма́сляниця, масляна, рус. масленица, ма́сляница, ма́сленая, ма́сляная, ст.-рус. масленица, масляница, масленая недѣля ’масляніца’. Усходнеславянскае. Утварылася ў выніку намінацыі са ст.-слав. словазлучэння ⁺масльнаꙗ седьмица. Сюды ж маслінка ’страва з тварагу і масла, якую ядуць на масленіцу’ (віц., Хрэст. дыял.). Да ма́сла (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

квітне́ць несов.

1. (успешно развиваться) цвести́, процвета́ть;

жыццё на́ша ~не́е год ад го́да — жизнь на́ша цветёт год от го́да;

2. (иметь цветущий вид) цвести́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)