распі́ць, разап’ю, разап’еш, разап’е; разап’ём, разап’яце; зак., што.
Разм. Выпіць разам з кім‑н. [Жлукта:] Адно, што я магу зрабіць з рэўнасці, гэта распіць з вамі бутэльку каньяку. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сінкрэты́чны, ‑ая, ‑ае.
Кніжн. Які мае адносіны да сінкрэтызму; складаецца з разнародных, нерасчлянёных элементаў. Сінкрэтычная рэлігія. □ У [абрадавай паэзіі].. слова, напеў ці танец былі злучаны ў адно сінкрэтычнае цэлае. Ліс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зала́дзіць сов.
1. заде́лать;
з. дзі́рку ў пло́це — заде́лать ды́рку в забо́ре;
2. разг. зала́дить;
з. адно́ і то́е ж — зала́дить одно́ и то же;
~дзілі дажджы́ — зала́дили дожди́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
*Стагно́ту, стогно́ту прысл. ‘дзе там; чорта з два’ (Клім.). Укр. палес. стогно́ту ‘тс’. Няясна. Магчыма, эліпс выразу стогноту табе, дзе стогнота да стагнаць (гл.). Параўн. адна трасца ‘ўсё адно’, трасца на яго галаву і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зва́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. Афіцыйна прысвоенае найменне, якое вызначае ступень заслуг, службовага становішча, кваліфікацыі ў галіне якой-н. дзейнасці.
Воінскія званні.
Вучонае з.
2. Ганаровае найменне як адна з форм узнагароды і заахвочвання для далейшых поспехаў дзеячаў працы, навукі, культуры і інш.
З.
Героя Сацыялістычнай Працы.
З. народнага артыста Беларусі.
3. У дарэвалюцыйнай Расіі — аднесенасць да якой-н. грамадскай групы са спадчыннымі правамі і абавязкамі; саслоўе.
Ён з духоўнага звання.
Купецкае з.
4. У дарэвалюцыйнай Расіі — узаконенае абазначэнне службовага становішча па табелі аб рангах; чын.
Быў калежскім асэсарам.
Ён меў з. камер-юнкера.
◊
Адно званне (разм.) — пра тое, што не адпавядае свайму найменню.
Адно з., што горад, а на самай справе — пасёлак.
Ані звання каго-чаго (разм.) — і ў паміне няма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
саста́віць, -ста́ўлю, -ста́віш, -ста́віць; -ста́ўлены; зак., што.
1. Паставіць побач або ў адно месца.
С. снапы ў мэндлікі.
С. сталы ў адзін рад.
2. Атрымаць што-н. цэлае, злучыўшы асобныя часткі.
С. цягнік.
С. лякарства (перамяшаўшы кампаненты).
3. Зняць што-н. зверху.
С. вазоны з акна на падлогу.
|| незак. састаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. састаўле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скаці́ць, скачу́, ско́ціш, ско́ціць; ско́чаны; зак.
1. каго-што. Коцячы па нахільнай паверхні, спусціць.
С. камень з гары.
С. бервяно з калёс.
2. Тое, што і скаціцца (разм.).
С. з гары на мапедзе.
3. каго-што. Коцячы, сабраць у адно месца.
С. круглякі ў кучу.
|| незак. ско́чваць, -аю, -аеш, -ае; наз. ско́чванне, -я, н. (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прырасці́, 1 і 2 ас. не ўжыв., -це́; -ро́с, -расла́, -ло́; зак.
1. да чаго. Зрастаючыся, утварыць адно цэлае з чым-н.
Прышчэп прырос.
П. дамесца (перан.: зрабіцца нерухомым).
2. Павялічыцца ў колькасці, памерах (разм.).
|| незак. прыраста́ць, -а́е.
|| наз. прырашчэ́нне, -я, н. і прыро́ст, -у, М -сце, м. (да 2 знач.).
Прырашчэнне працэнтаў.
Прырост пагалоўя жывёлы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расстро́йства, -а, н.
1. гл. расстроіць.
2. Поўны беспарадак, замяшанне з прычыны парушэння строю (у 1 знач.).
Калона прыйшла ў р.
3. Заняпалы стан, беспарадак з прычыны ўрону, дэзарганізацыі, беспарадку.
Р. ў сям’і.
Р. ў гаспадарчых справах.
4. Захворванне, выкліканае парушэннем дзейнасці якіх-н. органаў.
Р. нерваў.
5. Дрэнны настрой, страта душэўнай раўнавагі.
Не жыццё, а адно р.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дабры́дзень, выкл. у знач. вык.
Разм. Ужываецца як прывітанне пры сустрэчы днём. Якуб Колас з недаверлівасцю пачаў углядацца ў твар госця, а потым праказаў толькі адно слова: — Дабрыдзень! Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)