прэпазі́цыя, ‑і, ж.

Становішча слова або сказа перад іншым словам або сказам, звязаным з ім.

[Ад лац. praepositio — пастаноўка ўперадзе.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упы́нак, -нку, м. (разм.).

Спакой.

Дома ён не знаходзіў упынку.

Без упынку — не перастаючы, не абмяжоўваючы сябе.

Балбатаць без упынку.

Не знаходзіць або не мець упынку — не магчы супакоіцца, не быць у стане ўтрымацца ад чаго-н.

Ён цэлы дзень не знаходзіў сабе ўпынку.

Яна ў рабоце не мае ўпынку.

Няма ўпынку каму-чаму або на каго-што — нельга стрымаць, спыніць.

Раздурэліся дзеці, што і ўпынку ім або на іх няма.

Дажджу або на дождж сёння і ўпынку няма — лье і лье.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ка́тар², -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Невялікае вяслярнае або самаходнае судна для транспартных, спартыўных і прамысловых мэт.

К. на падводных крылах.

2. Малы ваенны карабель спецыяльнага або дапаможнага прызначэння.

Тарпедны к.

|| прым. ка́тарны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бар¹, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Невялікі рэстаран або частка яго, дзе звычайна наведвальнікаў абслугоўваюць ля высокай стойкі, а таксама гэтая стойка.

2. Невялікая шафка для він або аддзяленне для він у шафе ці серванце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

альт, -а́, мн. альты́, -о́ў, м.

1. Нізкі жаночы або дзіцячы голас.

2. Спявак (спявачка) з такім голасам.

3. Музычны смычковы або медны духавы інструмент нізкага рэгістра.

|| прым. альто́вы, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

антэ́на, -ы, мн. -ы, -тэ́н, ж.

Праваднік або сістэма праваднікоў, частка радыё- і тэлевізійнай устаноўкі, якая служыць для выпраменьвання радыёхваль пры перадачы або для іх улоўлівання ў час прыёму.

Тэлевізійная а.

|| прым. антэ́нны, -ая, -ае (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

умо́ўчаць, -чу, -чыш, -чыць; зак., аб чым або пра што.

Знарок не сказаць пра што-н.

У. пра самае галоўнае.

Не магу ў. аб чым-н. або што-н. (павінен сказаць).

|| незак. умо́ўчваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гімн, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Урачыстая песня, прынятая як сімвал дзяржаўнага або сацыяльнага адзінства.

Дзяржаўны г.

Беларусі.

2. Хвалебная песня або музычны твор у гонар каго-, чаго-н.

Г. працы.

Г. міру і свабодзе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чаргава́цца, -гу́юся, -гу́ешся, -гу́ецца; -гу́йся; незак.

1. Паслядоўна, па чарзе заменьваць адно другім; перыядычна паўтарацца.

2. У лінгвістыцы: заканамерна замяняцца адзін другім (пра гукі) у каранях або афіксах роднасных слоў або форм.

|| наз. чаргава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лейтматы́ў, -ты́ву, мн.ы́вы, -ты́ваў, м.

1. Асноўны матыў, які паўтараецца на працягу ўсяго музычнага або літаратурнага твора.

Л. рамана.

2. перан. Асноўная думка твора або выказвання, якая неаднаразова паўтараецца і падкрэсліваецца.

|| прым. лейтматы́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)