салато́пка, ‑і, ДМ ‑пцы; Р мн. ‑пак; ж.

Разм. Тое, што і салатопня. [Журавінка:] — Сабаку каб прывязала ў гумне дзе. Пара яго, воўчае мяса, у салатопку здаць. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

саха́ціна, ‑ы, ж.

Разм. Мяса сахатага (у 2 знач.). Увечары мы гасцілі ў Толіка. Люда, — гаспадыня, Толікава нявеста, — частавала, нас смачнай вячэрай: юшкай са сцерлядзі і сахацінай. «Маладосць».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фаршма́к, ‑у, м.

Страва са здробненага селядца ці мяса, запечаных з бульбай, цыбуляй і інш. На закуску падаваўся фаршмак з пячонкі ментузоў са смажанай цыбуляй. // Разм. Сечаны селядзец.

[Ням. Vorschmack.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Верцел ’завостраная палка, на якой смажыцца мяса’ (КТС). Відавочна, запазычана з рус. ве́ртел ’тс’. Гл. таксама вярцёл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Кры́плы ’нятлусты’ (пра мяса)’ (Нар. сл., Сцяшк. Сл., Ян., Мат. Гом., Сл. паўн.-зах.). Да крыпацьі (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вандлі́на, ванглёнка, вянгліна ’вэнджанае мяса’ (Касп.). З польск. мовы: wędliny ’вэнджаная грудзінка’ < wędzić (Кюнэ, Poln., 113). Параўн. ванзонка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лю́бя ’нятлустае мяса’ (смарг., Сл. ПЗБ). Відаць, паходзіць са зборнага назоўніка лю́бʼе < прасл. lib‑ьje. Да любі́вы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ку́рыца, -ы, мн. ку́ры і (з ліч. 2, 3, 4) ку́рыцы, -рэ́й, ж.

1. Свойская птушка, якую разводзяць для атрымання яек і мяса.

2. Самка птушак атрада курыных.

К. з куранятамі.

3. Мяса курыцы; кураціна.

◊

Класціся спаць з курамі — вельмі рана.

Курам на смех — пра што-н. вельмі недарэчнае.

Куры засмяюць каго — пра таго, хто робіць што-н. недарэчнае.

Куры не клююць — вельмі многа (звычайна пра грошы).

Мокрая курыца — пра растрывожанага, спалоханага або бязвольнага, бесхарактарнага чалавека.

|| памянш. ку́рачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. куры́ны, -ая, -ае.

○

Курыная слепата —

1) тое, што і кураслеп;

2) хвароба вачэй, калі чалавек не бачыць пры слабым святле, асабліва ў прыцемку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

катле́та, -ы, ДМ -ле́це, мн. -ы, -ле́т, ж.

Засмажаны кусок мяса з рабрынкай (адбіўная катлета) або кулінарны выраб авальнай ці круглай формы з рыбнага, мяснога фаршу, кашы і г.д.

Катлеты з цяляціны.

Рыбныя катлеты.

|| памянш. катле́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

|| прым. катле́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

руле́т, -у, М -ле́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Ежа з сечанага мяса ці бульбы з якой-н. начынкай, запечаная ў выглядзе батона, а таксама кандытарскі выраб з начынкай.

Мясны р.

Р. з макам.

2. Кумпяк, з якога вынята костка і якому нададзена круглая форма.

|| прым. руле́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)