сон, сну, мн. сны́, сно́ў, м.
1. Фізіялагічны стан спакою арганізма, пры якім поўнасцю або часткова спыняецца работа свядомасці і аслабляюцца фізіялагічныя працэсы.
Трывожны с.
Багатырскі с. (моцны).
2. Тое, што сніцца таму, хто спіць.
Убачыць с.
◊
Заснуць вечным сном — памерці (высок.).
Са сну — толькі што прачнуўшыся.
Сон у руку (жарт.) — пра сон, які спраўдзіўся.
Як у сне — пра стан чалавека, які паглыблены ў свае думкі і нічога вакол сябе не заўважае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расплаці́цца сов., прям., перен. расплати́ться; рассчита́ться;
р. з рабо́чымі — расплати́ться с рабо́чими;
р. з во́рагамі — расплати́ться с врага́ми;
во́раг ~ла́ціцца за свае́ злачы́нствы — враг распла́тится за свои́ преступле́ния
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падкаса́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Закасаць на сабе калошыны штаноў. Хлапчук падкасаўся і пабег напрасцяк. Пальчэўскі. // Закасацца, падвярнуцца (пра адзенне). [Ігнат] зірнуў на стаптаныя свае гамашы, .. паправіў штаніну, што была падкасалася, як спаў. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыто́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да прытопнуць.
2. Тое, што і прытупваць. [Лётчыкі] пілі каньяк і спявалі свае песні, якіх Бахман, мабыць, не ведаў. Ён толькі прытопваў нагой ды ківаў галавой. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
поўсць, ‑і, ж.
Шэрсць; падшэрстак. Ён [мядзведзь] бакі свае трэ, Сваю футру і поўсць, А мурашкі цярэбяць, Сякуць і сякуць. Бядуля. Потым [Галя і Света] падышлі да клеткі Бялянкі і наскублі ў трускі дзве жмені поўсці. Шыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абмалява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.
1. Абвесці алоўкам ці фарбай што‑н.; размаляваць па краях.
2. перан. Ахарактарызаваць, апісаць. Кожны стараўся як найпаўней абмаляваць свае паводзіны з часу разлукі ў Сілцах. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бадзякава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак.
Разм. Не займацца справай, ацірацца. — Што ж гэта вы, суседзі, тут бадзякуеце? — сказаў .. [Сахрон] да нас знарок весела і ўсміхнуўся ў свае густыя, парыжэлыя ад тытунёвага дыму вусы. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
беззяме́лле, ‑я, н.
Адсутнасць або недахоп зямлі, неабходнай для жыцця чалавека. Кравец Самабыль радзіўся і вырас у вёсцы. Прафесіі свае не любіць: горкая бядота, беззямелле змусілі яго шукаць іншага спосабу да жыцця. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́слабаніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.
Разм. Дастаць, выцягнуць, вызваліўшы з чаго‑н. цеснага. Выслабаніць нагу са стрэмені. □ Клара памаленьку выслабаніла свае пальцы з мяккай далоні настаўніцы і перасмыкнула губамі. Б. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раскудзе́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Разм. Растрапаць, раздзяліць на валокны. Раскудзеліць вужышча. // Распушыць, раскудлачыць. Якім падпёр абедзвюма чорнымі, заскарузлымі далонямі свае даўно нябрытыя, шурпатыя шчокі, раскудзеліў па іх сівыя.., густыя валасы. Нікановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)