Сна́дна ‘зручна, выгадна’, сна́дны ‘выгодны’ (Нас.), сюды ж сна́дні ‘добра’ (Мат. Маг.), ст.-бел. снадный ‘зручны, выгадны, лёгкі’, дыял. укр. сна́дний ‘лёгкі, падатлівы, шчодры’, рус. смал. сна́дный ‘выкананы старанна і дакладна; акуратны’. З польск. snadny ‘лёгкі’, snadnie ‘зручна, лёгка’ (Карскі, Белорусы, 149). Борысь (SEK, 4, 336) заходнеславянскія формы ўзводзіць да прасл. *snadьno, з якога *snadьnъ ад назоўніка або прыслоўя *snadь, гл. снадзь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адчапі́ць, ‑чаплю, ‑чэпіш, ‑чэпіць; зак., што.
1. Расчэпліваючы, аддзяліць што‑н. прычэпленае. Шаманскі спрытна адчапіў плугі, і трактар лёгка пабег наперад. Дуброўскі. Зняў [Алесь] ватоўку, скруціў яе і перавязаў аборкай, якую адчапіў ад ашыйніка сабакі. Ваданосаў.
2. Зняць што‑н. начэпленае. Адчапіць значок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гняўлі́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які лёгка прыходзіць у стан гневу; крыўдлівы, зласлівы. Як не іду есці — кажуць гняўлівая. З нар. // Тое, што і гнеўны. Ударыў у елку гняўлівы пярун. Купала. // перан. Які выражае гнеў. І глуха плошчы загулі Гняўлівай моваю плакатаў. Багун.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ка́псула, ‑ы, ж.
1. Тонкая абалонка або сумка, якая абвалаквае розныя органы, а таксама і паталагічныя ўтварэнні ў арганізме.
2. Абалонка для вадкіх або парашкападобных лякарстваў, якая прыгатаўляецца з крухмалу, жэлаціну і лёгка раствараецца ў арганізме.
3. Герметычная кабіна, камера. // Спускаемы касмічны апарат.
[Ад лац. capsula — каробачка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ліню́чы, ‑ая, ‑ае.
1. Які лёгка ліняе, выцвітае. Лінючы порт.
2. Які знаходзіцца ў стане лінькі. Лінючая змяя. □ На дварэ зелянела вясна... Недалёка ад хаты, на лужку, пасвіўся невялікі табунок калгасных коней. Коні, як коні, брыгадныя рабацягі, з падупалымі лінючымі бакамі. Лось.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падахво́чванне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. падахвочваць — падахвоціць.
2. Словы, якімі выклікаюць, падтрымліваюць жаданне што‑н. рабіць. Ужо даўно ўзмакрэла спіна, кроплі поту сцякалі па твары, але працаваць пад жарты і падахвочванні дзядзькі Мікіты было надзвычай прыемна і лёгка. Сіўцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панікёр, ‑а, м.
Чалавек, які сам лёгка паддаецца паніцы або распаўсюджвае чуткі, якія выклікаюць паніку. [Камісар:] — Панікёр! Кожны куст за фашыста прымаеш! Шамякін. Клямт спрабаваў даведацца аб праўдзівасці чутак у аднаго штабнога афіцэра, але той адразу раздражнёна накінуўся на яго і абазваў панікёрам. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахме́лле, ‑я, н.
1. Дрэннае самаадчуванне, недамаганне, выкліканае моцнай выпіўкай напярэдадні. Вавёрка Дзіка выклікае. З’явіўся той, стаіць і галавы не паднімае, — З пахмелля дужа важкая яна. Корбан. П’янаму ўсё лёгка. Але цяжкае пахмелле... Навуменка.
2. Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пахмяляцца — пахмяліцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раскла́сціся 1, ‑кладуся, ‑кладзешся, ‑кладзецца; ‑кладзёмся, ‑кладзяцеся; зак.
1. Разм. Раскласці, размясціць свае рэчы, маёмасць. Ганька таксама расклалася з лялькамі тут жа на лаве, каля мацеры. Васілевіч.
2. Прыняць раскладзены выгляд. Ложак лёгка расклаўся.
раскла́сціся 2, ‑кладзецца; зак.
Раздзяліцца на састаўныя часткі, элементы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
но́та¹, -ы, мн. -ы, нот, ж.
1. Умоўны графічны знак для запісу гукаў музыкі, а таксама гэты гук.
Высокая н.
Гучная н.
2. толькі мн. Тэкст музычнага твора ў нотным запісе.
Іграць па нотах.
3. перан. Тон, інтанацыя мовы, якія выражаюць якое-н. пачуццё.
Н. незадаволенасці ў голасе.
◊
Як па нотах — без цяжкасцей, вельмі лёгка.
|| памянш. но́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж. (да 1 і 3 знач.).
|| прым. но́тны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)