Verbum

абгавары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., каго-што.

1. Усебакова абмеркаваць, разгледзець, выказваючы розныя думкі.

А. пытанне на сходзе.

2. Нядобразычліва ахарактарызаваць каго-н., падаць у адмоўным выглядзе; зганіць, абылгаць.

А. суседа.

|| незак. абгаво́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абгаво́рванне, -я, н. (да 2 знач.).

абкасі́ць, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць; -ко́шаны; зак.

1. што. Скасіць траву вакол чаго-н.

А. траву вакол дрэў.

2. што. Скасіць усё, пакасіць.

А. лугі.

А. балота.

3. каго. Апярэдзіць, перамагчы ў касьбе.

Хто каго абкосіць.

|| незак. абко́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абко́шванне, -я, н.

агарадзі́ць, -раджу́, -ро́дзіш, -ро́дзіць; -ро́джаны; зак.

1. што. Тое, што і абгарадзіць.

2. перан., каго-што. Засцерагчы, абараніць ад каго-, чаго-н.

А. чалавецтва ад вайны.

|| незак. агаро́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. агарадзі́цца, -раджу́ся, -ро́дзішся, -ро́дзіцца; незак. агаро́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. агаро́джванне, -я, н.

адвярну́цца, -вярну́ся, -ве́рнешся, -ве́рнецца; -вярні́ся; зак.

1. Павярнуцца ўбок; павярнуць галаву.

А. ад акна.

2. перан., ад каго-чаго. Парваць сувязі, адносіны з кім-н.; адмовіцца ад чаго-н.

А. ад здрадніка.

◊

Бог адвярнуўся ад каго (разм.) — пра бесперапынныя няўдачы.

|| незак. адваро́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

адлучы́ць, -лучу́, -лу́чыш, -лу́чыць; -лу́чаны; зак., каго-што, ад чаго.

Аддзяліць ад каго-, чаго-н., адасобіць; раздзяліць.

А. авечку ад чарады.

А. ад царквы (прызнаць чужым царкве). Пясок адлучыў частку возера.

|| незак. адлу́чваць, -аю, -аеш, -ае і адлуча́ць, -а́е, -а́еш, -а́е.

|| наз. адлучэ́нне, -я, н.

склі́каць, склі́чу, склі́чаш, склі́ча; склі́ч; склі́каны; зак.

1. каго (што). Паклікаўшы, запрасіўшы, сабраць у адным месцы (многіх).

С. сяброў у госці.

2. каго-што. Сабраць удзельнікаў (сходу, нарады, калегіяльнага органа і пад.) для работы.

С. сесію.

|| незак. скліка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. скліка́нне, -я, н.

смяя́цца, смяю́ся, смяе́шся, смяе́цца; смяёмся, смеяце́ся, смяю́цца; сме́йся; незак.

1. Праяўляць весялосць, радасць пры дапамозе смеху.

С. да слёз.

2. з каго-чаго. Высмейваць каго-, што-н.; насміхацца.

Нельга с. са старога чалавека.

3. перан. Жартаваць, гаварыць смехам.

Я не веру табе, ты смяешся.

то́га, -і, ДМ то́зе, мн. -і, тог, ж.

У старажытных рымлян: верхняе мужчынскае адзенне, род мантыі, звычайна з белай шэрсці.

◊

Убірацца ў тогу каго-чаго (кніжн.) — спрабаваць выдаць сябе за каго-н. або заваяваць сабе якую-н. рэпутацыю, не маючы на гэта дастатковых падстаў.

удасто́іць, -о́ю, -о́іш, -о́іць; -о́ены; зак.

1. каго-што чаго. Узнагародзіць, прызнаць дастойным (кніжн.).

У. урадавай узнагароды.

Дзеяч, удастоены ганаровага звання.

2. каго (што) чым. Аказаць каму-н. гонар сваёй увагай, прыхільнасцю і пад.

У. позіркам.

Не ўдастоіць адказам.

|| незак. удасто́йваць, -аю, -аеш, -ае.

укача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. каго-што ў што. Выкачаць, запэцкаць у што-н.; качаючы, пакрыць чым-н. сыпкім.

У. каго-н. у снег.

У. у муку рыбу.

2. што. Качаючыся, прымяць.

Коні ўкачалі траву на прыгуменні.

|| незак. ука́чваць, -аю, -аеш, -ае.