суднаваджэ́нне, ‑я, н.
1. Майстэрства ваджэння суднаў пэўным курсам.
2. Сукупнасць навуковых дысцыплін і практычных прыёмаў, на якіх грунтуецца гэта майстэрства. Курс суднаваджэння.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фітацэно́з, ‑у, м.
Сукупнасць раслінных арганізмаў на адносна аднародным участку, што знаходзяцца ў складаных узаемаадносінах як паміж сабой, так і з навакольныя асяроддзем.
[Ад грэч. phytón — расліна і koinos — агульны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наменклату́ра, -ы, ж.
1. Пералік або сукупнасць назваў тэрмінаў, што ўжываюцца ў якой-н. спецыяльнасці.
Геаграфічная н.
Н. лекавых сродкаў.
2. зб. Наменклатурныя работнікі, а таксама спісы адпаведных пасад (разм.).
|| прым. наменклату́рны, -ая, -ае.
Н. работнік.
Наменклатурныя кадры.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
патэнцыя́л, -у, м.
1. Фізічная велічыня, што характарызуе сілавое поле ў дадзеным пункце (спец.).
2. перан. Ступень магутнасці ў якіх-н. адносінах, сукупнасць сродкаў, неабходных для чаго-н. (кніжн.).
Ваенны п. (рэсурсы для вядзення вайны). Эканамічны п. краіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
некто́н, ‑а, м.
Спец. Сукупнасць водных жывёл (кіты, дэльфіны, рыбы і пад.), якія здольны да самастойнага перамяшчэння на значную адлегласць у адкрытых частках вадаёмаў.
[Ад грэч. nēktós — плаваючы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экстралінгві́стыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
Галіна мовазнаўства, якая вывучае сукупнасць этнічных, сацыяльных, геаграфічных і іншых фактараў, непарыўна звязаных з развіццём і функцыяніраваннем мовы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сімво́ліка, -і, ДМ -ліцы, ж.
1. Сімвалічнае значэнне, што прыпісваецца чаму-н.; выражэнне ідэй, паняццяў або пачуццяў пры дапамозе ўмоўных знакаў (сімвалаў).
С. лічбаў.
С. колераў.
2. зб. Сукупнасць якіх-н. сімвалаў.
Народная с.
|| прым. сімвалі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фразеало́гія, -і, ж.
1. Раздзел мовазнаўства, які вывучае фразеалагізмы.
2. Сукупнасць фразеалагізмаў пэўнай мовы, асобнага твора, пісьменніка і пад.
Ф. твораў Я.
Коласа.
3. Прыгожыя, напышлівыя выразы, фразы.
|| прым. фразеалагі́чны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Ф. слоўнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Мане́ра ’спосаб дзеяння, прыём’, мане́ры ’сукупнасць прыёмаў’, ’знешнія формы паводзін, спосаб трымацца’ (ТСБМ, Нас., Бяльк.; шальч., Сл. ПЗБ), мане́рны ’прыгожы з выгляду’ (Нас.). З польск. maniera (maniery), якое непасрэдна з франц. manière (Кюнэ, 75; SWO, 450; Фасмер, 2, 568).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абста́віны, ‑він; адз. няма.
Сукупнасць умоў, пры якіх што‑н. адбываецца; абстаноўка (у 2 знач.). Жыццёвыя абставіны. □ Змяніліся абставіны, павінны змяніцца і спосабы барацьбы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)