кана́па, ‑ы, ж.
Прадмет мяккай мэблі для сядзення і ляжання, са спінкай і падлакотнікамі. [Георгій] апусціўся на канапу і стомлена адхінуўся да спінкі. Мележ. Пры сцяне пад вокнамі стаяла масіўная, са смольных дошак канапа. Сабаленка.
[Фр. canapé.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
злубяне́ць, ‑ее; зак.
Разм. Стаць каляным, нягнуткім, як луб. Холад .. [Стась і Казімірыха] адчулі, калі ўжо беглі да Нежыхава, калі ўжо злубянела на іх вопратка і дрыготка заляскалі зубы. Сабаленка. Калашыны штаноў злубянелі, нібыта бляшаныя зрабіліся. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жы́тка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.
Разм. Умовы жыцця; быт. За апошнія гады ў Церахах такая жытка настала, што ўсяго даюць на працадні, адно — жыві сабе прыпяваючы, ні аб якой бядзе не дбаючы. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заваля́шчы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Забыты, пакінуты з-за непрыгоднасці, непатрэбнасці. Мне карцела адно — як .. дайсці да сваіх. Кожны раз, як толькі выходзіў з хаты, шукаў, вывучаў сцежкі. Каб хоць якая заваляшчая карта была. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закватарава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.
Разм. Стаць на кватэру; пасяліцца. Спярша Кірыла Арлоўскі закватараваў у свайго брата Паўла. Паслядовіч. Круглоў часова закватараваў у Міхася Стралкова, з якім яны працавалі ў адным аддзеле рэдакцыі. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дуду́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Ціха гаварыць, размаўляць. [Кума і баба] пачаставаліся ды сядзяць сабе, дудукаюць пра сёе, пра тое, а Жэнька дзіця купае. Крапіва. На прызбах пад хатамі сядзяць, дудукаюць дзяўчаткі і хлопцы-падлеткі. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запылі́цца 1, ‑пылюся, ‑пылішся, ‑пыліцца; зак.
Пакрыцца пылам. [Дзядзька] нават башлык адвёў на шапку, каб .. не запылілася. Баранавых. — Каля мукі ходзячы, вядома, што запылішся, — сказаў нехта з завознікаў. Сабаленка.
запылі́цца 2, ‑ліцца; зак.
Пачаць пыліцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́пырснуцца, ‑нецца; зак. і аднакр.
1. Пырснуўшы, выліцца.
2. перан. Тое, што і выпырснуць (у 3 знач.). Была тая пара года, калі на дрэвах палопаліся пупышкі і выпырснулася свежая, яшчэ кволая зеляніна вясны. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разжы́так, ‑тку, м.
Разм. У выразе: на разжытак — для таго, каб даць магчымасць разжыцца, зажыць няблага. Давялося скідаць пінжачок, адпорваць прышытую мачыхай кішэньку і даставаць тыя дзесяць рублёў, якія бацька даў на разжытак. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спаражні́цца, ‑ражнюся, ‑рожнішся, ‑рожніцца; зак.
1. Стаць пустым, вызваліўшыся ад змесціва. Шклянка за шклянкаю — і бутэлька спаражнілася. Сабаленка.
2. Разм. Выдаліць з арганізма рэшткі ператраўленай ежы.
3. Разм. Пазбавіцца ад цяжарнасці шляхам выдалення плода.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)