Verbum

анлайнавы слоўнік

Паскок ’хуткі бег сабакі’ (Інстр. II), ’скачок на месцы’ (ТСБМ). Да па‑ і скака́ць (гл.). Параўн. польск. poskocz ’назва сабакі’, poskok ’падскок, скокі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прастэ́ ’нажатае збожжа не ў снапах’ (Сцяшк. МГ). Да прост ₁ (гл.); тут, відаць, мн. л. з дыялектным канчаткам ‑э́ на месцы ‑ы́.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сако́лле ’аддаленыя глухія месцы навокал’ (Яшк.). Ад кораня ‑кол‑ (гл. аколіца, наваколле) з прыст. са‑, тыповай для магілёўскіх гаворак, і суф. зборнасці ‑ле.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

збой, ‑ю, м.

1. Вялікая колькасць каго‑, чаго‑н., цесна сабранага, збітага ў адным месцы. І ў гэткім шуме можна парою нічога не чуць, і ў гэткім збоі людзей можна часамі быць адзінокім. Брыль.

2. Перабой у руху, рабоце, дзеянні. [Становішча] вось-вось пяройдзе за тую мяжу, калі замінка дзе-небудзь у адным месцы імгненна выкліча збоі ў іншых месцах. Васілёнак.

3. Спец. Галава, ногі і ўнутранасці забітай на мяса жывёлы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лабо́к, ‑бка, м.

1. Бугарок на месцы зрашчэння пярэдніх касцей таза.

2. Разм. Памянш. да лоб.

3. Абл. Франтон двухскатнага даху. [Мальвы] падымалі пад самы лабок свае грамафонныя трубы. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зміры́ць, зміру, змірыш, змірыць; зак., каго-што.

Разм. Памірыць, прымірыць. Змірыць суседзяў. □ — Пажылі б на маім месцы, ведалі б тады, як гэта дзвюх кошак у адным мяшку змірыць. Мыслівец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спадру́чна, безас. у знач. вык., звычайна з інф.

Зручна; выгодна. Міхал з Антосем, як старыя, Займалі месцы канцавыя, І іх трымаліся выключна, Бо тут сядзець ім больш спадручна. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

топта́ться

1. в разн. знач. тапта́цца;

нереши́тельно топта́ться нерашу́ча тапта́цца;

чего́ ты тут то́пчешься? чаго́ ты тут то́пчашся?;

2. страд. тапта́цца;

◊

топта́ться на ме́сте тапта́цца на ме́сцы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вушы́вец ’макрыца’ (Шат., Інстр. II); параўн. вушы́вы ’вашывы’ (КЭС, лаг.). Да вош; у на месцы а (< о) у выніку лабіялізацыі пад уплывам пачатковага в.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ку́бліцца ’марудна рабіць, таптацца на адным месцы, рабіць логава’ (Жыв. сл., Янк. III, Нар. словатв., Сцяшк. Сл., Ян., Мат. Гом.). Да кубло ₁ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)