рассядла́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Зняць сядло (з асядланай жывёлы). [Засмужац] завёў каня ў хлеў, у зацішку рассядлаў, падкінуў яму сена і тады ўвайшоў у хату. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хру́мсткі, ‑ая, ‑ае.
Які хрумсціць. Гэта быў ладны жытнёвы акраец з паджарыстай хрумсткай скарынкай. Быкаў. Бацькава крышачку — гэта пудоў з дваццаць духмянага хрумсткага сена. Б. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шаматкі́, ‑ая, ‑ое.
Які шамаціць; шаматлівы. Бы і не было нічога, акрамя грабель, акрамя шаматкога сена, спрыту, дужасці ў руках. Мележ. Пальцы [Марфы] абмацвалі шаматкую паперу. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дасушы́ць сов.
1. (што) досуши́ть;
д. се́на — досуши́ть се́но;
2. (чаго) (прибавить сушкой) досуши́ть;
д. сухаро́ў — досуши́ть сухаре́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
замо́кнуць сов., в разн. знач. замо́кнуть;
бо́чка ~кла — бо́чка замо́кла;
се́на ~кла — се́но замо́кло;
но́гі ~клі — но́ги замо́кли
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
трася́нка ж.
1. (корм, приготовленный путём смешения сена с соломой) тряся́нка;
2. (продукт белорусско-русской смешанной речи) трася́нка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сенажа́ць ‘травастой; месца, дзе расце трава на сена; луг’, ‘пара касьбы сена’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Некр. і Байк., Касп., Бяльк., Сл. ПЗБ), санажа́ць ‘тс’ (Сл. ПЗБ), сено́жаць ‘месца сенакосу, луг’ (ТС), ст.-бел. сеножать ‘тс’ (Скарына). Укр. сіножа́ть ‘луг’, палес. синожа́ть ‘час касьбы’, ‘луг’, рус. старое сеножа́ть ‘луг’, стараж.-рус. (1150 г.) сѣножать ‘тс’, польск. sianożeć ‘тс’, харв. Senožet (тапонім), славен. senožȇt ‘тс’, ст.-слав. сеножѧть ‘лугавіна’ (ESJSt, 13, 805). Прасл. *senožętь ‘касьба сена; сенакос; луг, прызначаны для касьбы’. Паводле Слаўскага (SP, 2, 47), архаічнае складанае слова ад *seno ‘сена’ і žęti ‘жаць’. Гл. таксама Сной₁, 562.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ахамо́лак ’жмут сена’ (міёр., Крыўко, вусн. паведамл.), агамолак ’вялікі кусок хлеба ці чаго іншага’ (полац., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.). Да гамола, гамолка ’камяк’, х на месцы г, магчыма, пад уплывам хамлак ’жмут сена, саломы’, вядомага на той жа тэрыторыі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пера́едзі (перэ́едзі) ’аб’едкі (сена, саломы і інш.)’ (мазыр., З нар. сл.), пэрэ́ід ’тс’ (Сл. Брэс.), укр. пере́їди ’рэшткі сена ці саломы з-пад ясляў, рус. перее́дки ’аб’едкі’. Да пера- і едзь (< прасл. *ědʼe) ці ед (< прасл. *ědъ) < е́сці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абску́бці, -о́ў, -бе́ш, -бе́; -бём, -бяце́, -бу́ць; -ку́б, -бла; -бі́; -куба́ны і -ку́бены; зак., каго-што.
1. Скубучы, ачысціць (ад пер’я).
А. курыцу.
2. Скубучы, зрабіць больш роўным.
А. стог сена.
3. Сашчыпаць, паз’ядаць (траву і пад.).
Авечкі абскублі ўсе ўзмежкі.
|| незак. абскуба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і абску́бваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)