няўда́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Не такі, які павінен быць, якога чакалі, якога хацелі. Няўдачнае асабістае жыццё. // Які суправаджаецца, канчаецца няўдачай. Няўдачны ўдзел у паляванні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усюдыі́сны, ‑ая, ‑ае.

1. Які ўсюды прысутнічае, усюды існуе (паводле рэлігійных уяўленняў — пастаянны эпітэт бога).

2. Разм. жарт. Які ўсюды паспявае, ва ўсім прымае ўдзел. Усюдыісныя рэпарцёры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шчытападо́бны, ‑ая, ‑ае.

Які мае форму шчыта (у 1 знач.). Шчытападобнае ўпрыгожанне.

•••

Шчытападобная залоза — залоза ўнутранай сакрэцыі чалавека і пазваночных жывёлін, якая прымае ўдзел у абмене рэчываў у арганізме.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

а́кцыя¹, -і, мн. -і, -цый, ж.

Каштоўная папера, якая сведчыць аб узносе пэўнага паю ў прадпрыемства і дае права яе ўладальніку на ўдзел у прыбытках гэтага прадпрыемства.

Скупіць акцыі.

Акцыі падняліся (цана на іх узрасла).

◊

Акцыі чые падаюць (або павышаюцца) — падае (або павышаецца) уплыў, роля каго-н. у чым-н.

|| прым. акцыяне́рны, -ая, -ае.

Акцыянерны капітал.

Акцыянернае таварыства.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

саўдзе́льніцтва, ‑а, н.

Сумесны ўдзел у чым‑н. з кім‑н. Як бы своеасаблівую «гульню» прапанаваў чытачу аўтар, тую, што заключана ў самой аснове мастацтва. Гэта «гульня!» — саўдзельніцтва, сааўтарства. Адамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акты́ўнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць актыўнага; дзейны ўдзел у чым‑н., энергічная дзейнасць; проціл. пасіўнасць. Палітычная, рэвалюцыйная, працоўная актыўнасць. Праяўленне актыўнасці. □ Узрастанне актыўнасці народных мас у будаўніцтве новага жыцця — закон эпохі сацыялізма. Праграма КПСС.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прэм’е́р, ‑а, м.

Разм.

1. Тое, што і прэм’ер-міністр.

2. Акцёр, які выконвае першыя, галоўныя ролі. Апрача абвешчаных артыстаў, у сённяшнім канцэрце бярэ ўдзел выдатны артыст, прэм’ер імператарскіх тэатраў Павел Юткевіч. Мікуліч.

[Ад фр. premier — першы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

платони́ческий прям., перен. платані́чны;

платони́ческая любо́вь платані́чнае каха́нне (платані́чная любо́ў);

платони́ческое уча́стие в чём-л. платані́чны ўдзе́л у чым-не́будзь.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

удзе́л I, -лу м.

1. уча́стие ср.;

прыня́ць у. у вы́барах — приня́ть уча́стие в вы́борах;

канцэ́рт з ~лам вядо́мых майстро́ў — конце́рт с уча́стием изве́стных мастеро́в;

2. (у чым) прича́стность ж. (к чему);

даве́сці ўдзел у злачы́нстве — доказа́ть прича́стность к преступле́нию;

◊ браць у. — принима́ть уча́стие

удзе́л II м., ист. уде́л;

кня́жацкі ўдзел — кня́жеский уде́л

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

умяша́нне, ‑я, н.

Дзейны ўдзел у чым‑н., актыўнае ўніканне ў што‑н. Чаго маўчыць маці, ясна: не хоча пакрыўдзіць Ліну сваім умяшаннем у іхнія сямейныя справы. Гаўрылкін. // Дзеянні, якія спыняюць што‑н. Хірургічнае ўмяшанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)