адкрыццё, -я́, мн. -кры́цці, -яў, н.
1. гл. адкрыць.
2. Тое, што выяўлена, стала вядомым у выніку даследаванняў і пад., новая ісціна.
Навуковае а.
А. атамнай энергіі.
3. Тое, што неспадзявана для каго-н. устаноўлена, выяўлена, пазнана.
І раптам нечаканае а.: ён піша вершы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бясспрэ́чны, ‑ая, ‑ае.
Які не выклікае пярэчанняў, спрэчак; несумненны, відавочны. Бясспрэчная ісціна. Бясспрэчнае палажэнне. Бясспрэчны факт. □ Чалавек без руху і работы нудзіцца, марнее, кажуць філосафы, — гэта ёсць бясспрэчная праўда. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
а́збучный
1. а́збучны;
2. перен. а́збучны, элемента́рны; (общеизвестный) агульнавядо́мы;
◊
а́збучная и́стина а́збучная і́сціна.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абсалю́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Безумоўны, неабмежаваны, узяты па-за ўсякім параўнаннем, безадносна да чаго‑н., пераважна. Абсалютныя і адносныя паказчыкі. Абсалютная большасць.
2. Поўны, канчатковы. Абсалютная праўда. □ Гунава прыслаў запіску, што Сімон можа выехаць у Сагвасаліо.., гарантуючы абсалютную цэласць ягонай асобы. Самуйлёнак.
•••
Абсалютная велічыня гл. велічыня.
Абсалютная ісціна гл. ісціна.
Абсалютная манархія гл. манархія.
Абсалютная рэнта гл. рэнта.
Абсалютная тэмпература гл. тэмпература.
Абсалютны нуль гл. нуль.
Абсалютны слых гл. слых.
Абсалютны чэмпіён гл. чэмпіён.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непрело́жный непару́шны; (неуклонный) няўхі́льны; (неизменный) нязме́нны; (непоколебимый) непахі́сны; (неоспоримый) бясспрэ́чны;
непрело́жная и́стина бясспрэ́чная і́сціна.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прапісны́ в разн. знач. прописно́й;
п. лісто́к — прописно́й листо́к;
~на́я і́сціна (мара́ль) — прописна́я и́стина (мора́ль)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паднаго́тная, ‑ай, ж.
Разм. Праўда, ісціна, падрабязнасці чаго‑н., якія старанна ўтойваюцца. Ведаць усю паднаготную. □ Некаторыя празаічныя творы Коласа («Выбар старшыні», «Андрэй-выбаршчык») крытыкуюць камедыю выбараў органаў царскай улады, раскрываюць усю паднаготную гэтых выбараў. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
про́пісь, ‑і, ж.
1. Узор правільнага каліграфічнага пісьма. Спісваць з пропісі. // Пісьмо ад рукі сярод друкаванага тэксту.
2. перан. Агульнавядомая, збітая ісціна, думка.
3. у знач. прысл. про́піссю. Словамі, а не лічбамі. Напісаць суму пропіссю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паднаго́тная ’праўда, ісціна, падрабязнасці чаго-н., якія старанна ўтойваюцца’ (ТСБМ, Нас.). Рус. подного́тная, з подноготная тайна. З пад і ногаць, таму што тайну выведвалі з дапамогай уколаў пад ногці (Праабражэнскі, 1, 186; Фасмер, 3, 298).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
и́стина
1. і́сціна, -ны ж.;
расходи́ться с и́стиной не адпавяда́ць і́сціне;
2. (правда) пра́ўда, -ды ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)