куліна́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Спецыяліст па кулінарыі (у 1 знач.); вопытны, умелы повар.
2. Чалавек, які добра і смачна гатуе розныя стравы.
Добры к.
|| ж. куліна́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.
|| прым. куліна́рскі, -ая, -ае.
Кулінарская работа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ло́ўкі, ‑ая, ‑ае.
Спрытны, умелы. Быстра слізгацяць душагубкі па люстранай вадзе пад лоўкімі ўзмахамі вёсел прывычных палешукоў і паляшучак. Колас. Баратар не знаў раўкі — Да таго быў лоўкі. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыло́ўчыць ’прыстасаваць’, прыло́ўчаныя ’прыстасаваныя’ (мядз., Жд. 3). Ад ло́ўкі ’спрытны, умелы, добры, якасны’ (гл.), якое працягвае прасл. *lovъkъ(jь).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кваліфікава́ны, ‑ая, ‑ае.
Які мае кваліфікацыю (у 2 знач.); умелы, вопытны. Кваліфікаваны рабочы. Кваліфікаваны ўрач. // Выкананы, зроблены ўмела, з веданнем справы. Кваліфікаваны пераклад. // Які патрабуе спецыяльных ведаў, падрыхтоўкі. Кваліфікаваная праца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кастапра́ў, ‑права, м.
Даўней — лекар, які ўмеў ставіць на месца вывіхнутыя косці або правільна састаўляць пераламаныя. Вопытны хірург і да таго ж умелы кастапраў, доктар агледзеў, абмацаў гэту старую худую нагу. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пухлава́ты, ‑ая, ‑ае.
Трохі, злёгку пухлы. Пухлаватыя рукі. □ Акінуўшы позіркам крыху дзіцячы выраз твару паэта з добрымі, даверлівымі вачыма і пухлаватымі вуснамі, цяжка было даць веры, што перад табой умелы канспіратар. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
натрэнірава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад натрэніраваць.
2. у знач. прым. Які атрымаў добрую трэніроўку; вопытны, умелы. Натрэніраваны спартсмен. □ Першы ішоў ляснік. За ім лёгкім крокам натрэніраванага хадака нячутна ступаў незнаёмец. Паўлаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зна́ющий
1. прич. які́ (што) ве́дае;
2. прил. (образованный) адукава́ны; (сведущий) дасве́дчаны; (опытный) спрактыкава́ны; (умелый) уме́лы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хі́тры, -ая, -ае.
1. Вынаходлівы, умелы, дасціпны.
2. Выкрутлівы, які дзейнічае скрытна, не яўна.
Х. хлопец.
3. Які выражае дасціпнасць, спрыт, умельства.
Х. погляд.
Хітрая ўсмешка.
4. Разлічаны на ўвядзенне каго-н. у зман.
Хітрая палітыка.
5. Зроблены з умельствам, выдумкай, сакрэтам.
Х. механізм.
|| наз. хі́трасць, -і, ж. (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Меха́нік, меха́ник ’спецыяліст па механіцы’ (ТСБМ, Некр.). З польск. mechanik (Кюнэ, Poln., 77), якое з лац. mechanikus ’тс’ < ст.-грэч. μηχανικός ’умелы, вынаходнік’ < μηχανή ’машына’, ’выдумка’, ’хітрасць’, ’асадная машына’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)