То́пікі ’дзіцячыя вязаныя тапачкі’ (Сцяшк. Сл.). Відаць, да топкі 4, топці (гл.) пад уплывам топаць?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сапра́навы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сапрана; прызначаны для сапрана. Сапранавая партыя. □ Рогат у Васільева быў топкі, фальцэтны, з высокімі, амаль сапранавымі пералівамі. Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абфутрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.
1. Абшыць футравінай што‑н. для ацяплення. Абфутраваць дзверы.
2. Спец. Абкласці футроўкай унутраныя сценкі металургічнай печы, топкі і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шуро́ўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. шураваць (у 1 знач.).
2. Доўгі металічны стрыжань для перамешвання паліва і ачысткі топкі ад шлаку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
то́пка 1, ‑і, ДМ ‑пцы; Р мн. ‑пак; ж.
Частка печы або катла, дзе спальваюць паліва. Топка паравоза. □ Сюды [у залу] выходзілі топкі ўсіх трох грубак, што абагравалі спальню. Асіпенка. Васіль памагаў машыністу, паліў топку, — качагар з яго быў вельмі ўвішны і неспакойны. Мележ.
то́пка 2,
1. Прысл. да топкі 2.
2. безас. у знач. вык. Пра наяўнасць балоцістага, багністага месца. На балоце вельмі топка, можна загрузнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пяхо́та, ‑ы, ДМ ‑хоце, ж.
Род войска, якое дзейнічае пешым парадкам. Служыць у пяхоце. Марская пяхота. □ Калі артылерысты перанеслі агонь углыбіню, у бой пайшлі топкі і пяхота. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
качага́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Памяшканне, дзе знаходзяцца топкі паравых катлоў. Матросаў-неграў выселілі з кубрыка, і яны жылі ў вугальнай яме, у трумах, у качагарцы. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ту́пкі 1 ‘цвёрды, не вязкі (грунт)’, ‘добра ўбіты, утаптаны’ (ТСБМ; Сцяц.; в.-дзв., Шатал.; гродз., стаўб., карэліц., З нар. сл.; навагр., Нар. словатв.), ‘цвёрды, гладкі’ (Сцяшк. Сл.); ту́пка, ту́пко ‘цвёрда, роўна’ (Сцяшк. Сл.; Сл. ПЗБ), ‘там, дзе можна прайсці без цяжкасці, без рызыкі; утаптана, уходжана’ (слонім., Нар. лекс.), ту́пко ‘мелка, неглыбока (дзе можна прайсці балота)’ (Зайка Кос.; ганц., Ск. нар. мовы). Да ту́пкаць (гл.); верагодна, па фанетычных прычынах (змешванне у з о̂ закрытым) ідэнтыфікуецца з то́пкі ‘цвёрды (аб дне ракі)’ (Некр. і Байк., Янк. 2; уздз., Сл. ПЗБ) насуперак то́пкі ‘гразкі, багністы’ (ТСБМ, Сцяшк., ТС, Бяльк.), што выводзіцца з тапіць 1 (гл.). Аналагічна тупко́е сала ‘тлустае’ (ЛА, 4), параўн. то́пкі ‘які пры смажанні дае шмат тлушчу’, што выводзіцца з тапіць 2 ‘расплаўляць, тапіць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ача́г, -га́ м., в разн. знач. оча́г;
а. то́пкі — оча́г то́пки;
а. асве́ты — оча́г просвеще́ния;
сяме́йны а. — семе́йный оча́г
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дымахо́д, ‑а, М ‑дзе, м.
Канал з вогнетрывалага матэрыялу для адводу дыму з печы (з топкі) у комін. Павел узлез на печ, выняў з коміна цагліну, усунуў у дзірку руку і абмацаў дымаход. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)