прыра́іць, ‑раю, ‑раіш, ‑раіць; зак., каго-што і з інф.
Разм. Даць параду, параіць. Прыраіць хвораму марскі курорт.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пападрэ́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Тое, што і пападразаць. — І вы б, дзяўкі, гэтак валасы пападрэзвалі. Маладым жа хораша, — раіць Надзея. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свякру́ха, ‑і, ДМ ‑русе, ж.
Разм. Тое, што і свякроў. [Жанчыне] сумна, балюча, свякруха раіць паплакаць, «каб адлегла ад сэрца», але яна не можа плакаць. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
увеща́ть несов.
1. (уговаривать) угаво́рваць; (убеждать) перако́нваць; (советовать) ра́іць, ра́дзіць;
2. (наставлять) навуча́ць, павуча́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ра́дца, ‑ы, м.
1. Той, хто раіць, дае раду (у 1 знач.).
2. Уст. Выбарны член ад багатых гарадскіх вярхоў у раду (магістрат) на Беларусі ў 14–18 ст. ст.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адра́іць, ‑ра́ю, ‑ра́іш, ‑ра́іць; заг. адра́й; зак.
Параіць не рабіць чаго‑н., адгаварыць ад чаго‑н. Ходзячы па палосках,.. [каморнік] паспрабаваў з адным, з другім пагаварыць, каб адраіць араць, але хутка.. безнадзейна махнуў рукой і пайшоў у вёску. Галавач. [Марына:] — Нашаму заводу былі прапанавалі выпускаць легкавыя машыны, аднаму цэху, ці што, але Арцём Паўлавіч адмовіўся. — Ці не ты адраіла? — усміхнуўся Андрэй. Шахавец.
адраі́ць, ‑раю́, ‑раі́ш, раі́ць; раі́м, ‑раіце́; зак.
Аддзяліць частку пчол для ўтварэння новага роя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няво́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; незак., каго-што і без дап.
1. Прымушаць рабіць што‑н. супраць жадання, волі. — Мамачка, давайце адпачнём трошкі, вельмі ж ногі забалелі. — А хіба ж я цябе прасіла, хіба ж я цябе няволіла ісці са мной? — чуліся прыглушаныя хусткай матчыны словы. Сабаленка. [Сымон] раіць Таццяне выйсці замуж за багацея.., раіць, але не няволіць. У. Калеснік.
2. Уст. Пазбаўляць волі; трымаць у няволі. Прыехалі [паліцыянты], заарыштавалі [настаўніка], няволілі ў астрозе і ў жоўтым доме... Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Прасвадава́ць, прасвядавсіць ’раіць, угаворваць’ (ашм., шальч., Сл. ПЗБ). З польск. perswadować ’тс’, што ўзыходзіць да лац. persuäre ’пераконваць, схіляць’ (Банькоўскі, 2, 531).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́странчыць ’вельмі дагадзіць ва ўсім’ (Янк. Мат., Выг. дыс.), вы́странчыўшы дзеепрысл. ’зрабіўшы ўсё належнае’ (Сцяшк.). Ад польск. stręczyć ’раіць, рэкамендаваць’. Аб апошнім гл. Брукнер, 518.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Нара́іць ’даць параду, параіць’ (мазыр., Бел. каз. эпас, 75). Для польск. naraič ’тс’ Атрэмбскі дапускае кантамінацыю naradzić ’тс’ і nastróić ’тс’ (Zycie wyrazów). Гл. ра́іць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)