дэмакраты́зм, ‑у, м.

1. Прызнанне і ажыццяўленне дэмакратыі. Дэмакратызм савецкага ладу.

2. Уст. Дэмакратычнасць. Дэмакратызм жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чыстасардэ́чны, ‑ая, ‑ае.

Шчыры, адкрыты. Чыстасардэчны чалавек. // Які ідзе ад чыстага сэрца, поўны шчырасці. Чыстасардэчнае прызнанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спо́ведзь, -і, ж.

1. Пакаянне ў грахах перад святаром і дараванне ім грахоў.

2. перан. Шчыры расказ пра сваё жыццё; прызнанне ў чым-н.

С. героя рамана.

|| прым. спо́ведны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адлучэ́нне, ‑я, н.

У выразе: адлучэнне ад царквыпрызнанне чужым царкве, якому‑н. веравызнанню; выключэнне з рэлігійнай абшчыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакая́нне, ‑я, н.

1. Прызнанне веруючым сваіх грахоў перад свяшчэннікам. Тарасіха раптам загаласіла: — А навошта ж вы яго па-а-слалі-і-і. Загінуў бедны без па-а-каяння-а-а... Асіпенка.

2. Прызнанне сваіх памылак. — Транспарт узяў без дазволу, — з пакаяннем у голасе загаварыў Шыпулька. Кулакоўскі.

•••

Адпусціць душу на пакаянне гл. адпусціць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самаўніжэ́нне, ‑я, н.

Уніжэнне сябе, сваіх здольнасцей, прызнанне сябе нікчэмным. — Ідзі, ідзі, — са злосцю, з горыччу, з нейкай асалодай самаўніжэння сказаў сабе Толя. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́рваць, -рву, -рвеш, -рве; -рві; -рваны; зак., каго-што.

Рэзкім рухам, рыўком выдаліць, дастаць, узяць.

В. пустазелле.

В. хворы зуб.

В. ліст са сшытка.

В. карандаш з рук.

В. прызнанне ў каго-н. (перан.: прымусіць прызнацца). В. перамогу (перан.).

|| незак. вырыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

легітыма́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Пацвярджэнне ці прызнанне за кім‑н. якога‑н. права; дакумент, які пацвярджае гэта права.

2. Узаконенне пазашлюбных дзяцей у буржуазных заканадаўствах.

[Ад лац. legitimus — законны, правамерны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

валюнтары́зм, ‑у, м.

1. Ідэалістычная плынь у філасофіі, якая аб’яўляе волю вышэйшым, творчым прынцыпам быцця, першаасновай усяго існага.

2. Прызнанне волі, а не розуму рашаючым фактарам псіхічнай дзейнасці чалавека.

[Ад лац. voluntarius — валявы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

евангелі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Кожны з чатырох складальнікаў евангелля (у 1 знач.), якія былі прызнанне царквой.

2. Член евангелічнай абшчыны або секты. У Мінску сваю абшчыну — «збор» у канцы XVII ст. мелі евангелісты і кальвіністы. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)