адгалінава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак., што (спец.).
Зрабіць адгалінаванне (у 2 і 3 знач.).
А. парастак.
А. дарогу.
|| незак. адгаліно́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. адгаліно́ўванне, -я, н.
|| наз. адгалінава́нне, -я, н. і адгаліне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
росто́к
1. расто́к, -тка́ м.;
2. (отросток) прям., перен. па́растак, -стка м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
побе́гII бот. па́растак, -тка м.; ато́жылак, -лка м.;
пуска́ть побе́ги пуска́ць па́расткі (ато́жылкі).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
волчо́к
1. (игрушка) ваўчо́к, -чка́ м.;
2. (побег) сад. ато́жылак, -лка м.; па́растак, -тка м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ра́зік ’малады парастак, атожылак’ (ТС). Ад рэзаць, параўн. раз ’адзін’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
приро́сток разг. прыро́стак, -тка м.; (отросток) прыро́стак, -тка м.; (побег) па́растак, -тка м.; ато́жылак, -лка м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ *Памало́дак, памолодок ’парастак’ (Сл. ПЗБ), памолодьде ’тс’ (Клім.). Укр. памолодь, памолодок ’парасткі, маладое пакаленне’. Да малады (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
флянс, ‑а, м.
1. Адно каліва расады. — А хіба вырасце з такога маленькага? — дакранулася Ларыса да кволага флянса. Арабей. // звычайна мн. (фля́нсы, ‑аў). Маладыя парасткі лесу. — Чаму на флянсах у васпана Сляды быдлячыя? — пытае, А сам так скрыва паглядае. Колас.
2. Бакавы парастак, пасынак.
[Ням. Pflanze.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ато́жылак ’парастак’; у іншым словаўтваральным афармленні: атожалля (Янк. Мат.); атожылле (КТС); атожилка (Яруш.). З літ. atãžala ’парастак’ (часцей atžalà, не выключана і *atóžala). Формы з ‑ы‑ замест ‑а‑ ў ненаціскной пазіцыі адлюстроўваюць народнаэтымалагічнае атаясамленне з коранем жыць, словам жыла, адкуль і значэнне ’адгалінаванне геалагічнай жылы’, паралельнае рус. отжилок. Літоўскае слова добра тлумачыцца з прэфіксальнага at‑ (ata‑, ato‑) і карэннага žãlias ’зялёны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гук ’парастак (на дрэве)’ (БРС), ’невялікая галінка’ (Шат.). У Яшкіна: ’тоўсты сук, разгаліна, ствол з голлем’, ’адгалінаванне дарогі’. Укр. дыял. гук ’парастак цыбулі’. Трубачоў (Эт. сл., 7, 169) параўноўвае з рус. дыял. гук ’мыс, які ідзе вузкай паласой у мора, возера, раку’, далей з укр. гук ’свіное рыла’ і мяркуе аб роднаснасці са слав. *gyčь. Параўн. яшчэ Куркіна, Этимология, 1971, 61.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)