рамо́нак, -нку і -нка, м.
1. -нку. Травяністая расліна сямейства складанакветных з адзіночнымі кветкамі, у якіх пялёсткі звычайна белыя, а сярэдзіна жоўтая.
2. -нка, мн. -нкі, -нкаў. Кветка гэтай расліны.
3. -нку. Лекавы настой або высушаныя кветкі гэтай расліны.
Паласкаць горла рамонкам.
|| прым. рамо́нкавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прапаласка́ць, ‑лашчу, ‑лошчаш, ‑лошча; зак., што.
1. Памыць, палошчучы ў вадзе; выпаласкаць. Прапаласкаць бялізну.
2. Прамыць, прадэзінфіцыраваць паласканнем (рот, горла). Віцьку далі прапаласкаць рот нейкай вадой. Паўлаў.
3. і без дап. Паласкаць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Палака́ць ’паласкаць’ (Сцяшк. МГ, Бір. Джярж., Сл. ПЗБ), полокаць (ТС). Укр. полокати, ст.-слав. плакати, польск. płukać, в.-луж. płokać, чэш. plákati, plächatiх славац. pläkať, серб.-харв. плакати, плачем ’паласкаць, абмываць’, славен. plȃkati ’прапалоскваць’, балг. плакни ’паласкаю’. Прасл. роі- kati. Фасмер (3, 315) дапускае гукапераймальнае паходжанне, як і ў паласкаць (гл.). Параўн. яшчэ Махэк₂ (453), які ўказвае на першапачатковае значэнне ’біць (сябе ў грудзі)’. Сувязь з рус. плохой і плакаць (гл. Праабражэнскі, 2, 96) лічыцца сумніцельнай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сіні́ць, сіню́, сі́ніш, сі́ніць; сі́нены; незак., што.
1. Фарбаваць у сіні колер.
С. ніткі.
2. Паласкаць у вадзе з разбаўленай у ёй сінькай; падсіньваць.
С. фіранкі.
|| зак. падсіні́ць, -сіню́, -сі́ніш, -сі́ніць; -сі́нены (да 2 знач.).
|| наз. сі́нька, -і, ДМ -ньцы, мн. -і, -нек, ж. і падсі́ньванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Вы́паласкі ’памыі’ (Нас.). Рус. дыял. вы́полоски, укр. ви́полоски ’тс’. Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад выпаласкаць (гл. паласкаць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сіні́ць, сіню, сініш, сініць; незак., што.
1. Фарбаваць у сіні колер. Сініць тканіну. / у перан. ужыв. Ночка сініць хвалі, Многа сіні ў іх. Бядуля.
2. Паласкаць у вадзе з разбаўленай у ёй сінькай; падсіньваць. Сініць фіранкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шалфе́й, ‑ю, м.
Травяністая і паўкустовая расліна сямейства губакветных з буйнымі духмянымі кветкамі, некаторыя віды якой выкарыстоўваюцца ў медыцыне і парфумерыі. Цвіў ля бульбяных ям шалфей, і ад яго пахла на ўвесь лес мёдам. Пташнікаў. // Настой, адвар з такой расліны. Напаіць шалфеем. Паласкаць горла шалфеем.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Плу́кане ’лякарства для паласкання горла’ (гродз., Сл. ПЗБ). плакаць ’паласкаць (бялізну)’ (тамсама; Скарбы). З польск. płakać (з 1936 г. — płukać) ’тс’, płukanie ’паласканне (горла, бялізны)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паласка́цца несов.
1. полоска́ться, плеска́ться;
дзе́ці ўвесь дзень пало́шчуцца ў рацэ́ — де́ти весь день поло́щутся (пле́щутся) в реке́;
2. страд. полоска́ться; см. паласка́ць 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
папаласка́ць, ‑палашчу, ‑палошчаш, ‑палошча; зак., каго-што.
1. Апаласнуць, выпаласкаць. Бабка паставіла дайнічку на лаву, зняла з паліцы гладыш, папаласкала і накрыла цадзілкай. Каліна. Гаспадар яго на гэты раз заўважыў, што зусім непадалёк ад недакурка стаіць эмаліраваная для гэтага пасудзіна, якую я надоечы старанна вадою памыла, папаласкала. Грамовіч. Цёплы дождж папаласкаў сады і вецці-космы таполяў,.. і трава на вачах прыкметна шуганула ўгару. Даніленка.
2. Паласкаць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)