паласка́ць, -лашчу́, -ло́шчаш, -ло́шча; -лашчы́; -ласка́ны; незак., што.
1. Прамываць пасля мыцця, апускаючы ў чыстую ваду.
П. бялізну.
2. Прамываць для ачысткі, дэзынфекцыі або з лячэбнай мэтай.
П. рот пасля яды.
П. горла.
|| зак. вы́паласкаць, -лашчу, -лашчаш, -лашча; -лашчы; -ласканы (да 1 знач.), адпаласка́ць, -лашчу́, -ло́шчаш, -ло́шча; -лашчы́; -ласка́ны (да 1 знач.) і прапаласка́ць, -лашчу́, -ло́шчаш, -ло́шча; -лашчы́; -ласка́ны.
|| наз. паласка́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паласка́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
палашчу́ |
пало́шчам |
| 2-я ас. |
пало́шчаш |
пало́шчаце |
| 3-я ас. |
пало́шча |
пало́шчуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
паласка́ў |
паласка́лі |
| ж. |
паласка́ла |
| н. |
паласка́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
палашчы́ |
палашчы́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
пало́шчучы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
паласка́ць несов.
1. в разн. знач. полоска́ть;
п. бялі́зну — полоска́ть бельё;
п. го́рла — полоска́ть го́рло;
2. безл., разг. (о поносе) нести́;
яго́ пало́шча — его́ несёт
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паласка́ць, палашчу, палошчаш, палошча; незак., што.
1. Прамываць, абмываць, апускаючы ў ваду. Пад мостам, стоячы па калені ў вадзе, жанчына паласкала бялізну. Лобан. І маці стол ужо прыбрала, Пасуду, лыжкі паласкала. Колас. // Заліваючы або паліваючы, абмываць. Шыбы паласкаў дождж, але праз іх яшчэ добра былі відаць апошнія ружы. Федасеенка.
2. Прамываць рот, горла, зубы з мэтай дэзінфекцыі, лячэння. Назаўтра раніцаю доктар Пфэрдсан абматаў .. [Гендарсану] твар бінтам, даў нейкую вадкасць паласкаць рот. Чарнышэвіч.
3. Развяваць што‑н., хлопаць чым‑н. (пераважна пра вецер). А побач гмах на люднай плошчы Асветлен сонцам веснавым, І вецер горды сцяг палошча Над родным горадам маім. Звонак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паласка́ць ’прамываць, абмываць; развяваць што-н., хлопаць чым-н. (пераважна пра вецер)’. Агульнаслав.: рус. полоска́ть, укр. полоска́ти, ст.-рус. полоскати, ц.-слав. пласкати ’тс’, польск. płoskuny ’нянасце’, чэш. pláskati ’хлопаць, матляць, махаць’, славац. pľas(k)nuť ’хлопнуць’, славен. plȃskati ’хлопаць, біць, шумець, крычаць’. Прасл. polskati. Этымалогію гл. палакаць. Паралелі з балт. моў: лат. palce ’месца для купання; дажджавы паток’, pal̃ts ’дажджавы паток’ (магчыма, з *palcs) (Мейе–Эндзелін, 3, 57, 63).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́паласкаць гл. паласкаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адпаласка́ць гл. паласкаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
полоска́ть несов.
1. паласка́ць;
полоска́ть бельё паласка́ць бялі́зну;
полоска́ть рот паласка́ць рот;
2. перен. (ветром) паласка́ць, развява́ць; (трепать) трапа́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вспола́скивать несов. спала́скваць, паласка́ць; апало́скваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паласка́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. гл. паласкаць.
2. Лекавая вадкасць, якой палошчуць горла, рот.
Цёплае п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)