◎ *Ка́мкаць 1, камкаты ’квакаць’ (Клім.), драг. кумкатэ ’тс’ (Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.). Гукапераймальнае.
◎ *Ка́мкаць 2, камкаты ’скардзіцца’ (Клім.). Да канькаць (гл.).
◎ Камка́ць ’мяць у ком’ (Пас.). Да ком, комкаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пасава́ць ’падыходзіць, адпавядаць каму-, чаму-н.’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Сцяшк. Сл.), драг. пасува́тэ ’тс’ (Лучыц-Федарэц) запазычаны з польск. pasować ’тс’, якое з ням. passen ’тс’ (Варш. сл., 4, 78).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Латош, латыш, латоші (зборн., мн. л.) ’ануча, акравак, шматок’ (Клім.), ’паношанае, парванае старое адзенне’ (драг., Лучыц-Федарэц). Укр. латиш ’лапік’. Адыменнае ўтварэнне з суф. -ošb (Слаўскі, SP, 1, 78). Да латаў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Паперадня́, попырыдне ’моцная кароткая вяроўка (або ланцуг) у пярэдняй частцы воза, за якую умацоўваецца рубель пры ўвязванні сена, саломы, снапоў’ (драг., Лучыц-Федарэц), попырыдей (Шатал.), паперадзень (Сл. ПЗБ) ’тс’. Гл. перадня.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пасмяховіска, драг. посміховыско ’пасмешышча’ (Лучыц-Федарэц). Укр. посміховисько ’тс’. У выніку кантамінацыі ст.-слав. посмахатн еж ’кпіць’ і ст.-бел. пасмевіска ’кпіны, пасмешышча’ (1540 г.), якое са ст.-польск. pośmiewisko ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Му́скул ’мышца’ (ТСБМ, Бяльк.), светлаг. муску́ла ’тс’ (Мат. Гом.), драг. муску́лэ ’мышцы’ (Лучыц-Федарэц). З рус. мускул ’тс’, якое з’яўляецца кніжным запазычаннем з лац. musculus ’мышка’ ад mūs ’мыш’ (Фасмер, 3, 16).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Москаць, драг. москаты ’стукаць’ (Сл. Брэс.), москота́тэ ’біць’ (Лучыц-Федарэц). Укр. мо́ска́ти, мускута́ти ’стукаць, біць малатком, лупцаваць’, рус. москота́ть ’доўга чым-небудзь пастукваць’. Відаць, звязана з марскану́ць (гл.). Гл. таксама ЕСУМ, 3, 520.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыбіва́ць: прыбіва́ць рукі ’заключаць здзелку’ (ашм., драг., Сл. ПЗБ), а таксама драг. пырыбыва́тэ ’тс’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.) Да біць (гл.), параўн. біць па руках ’тс’, літаральна ’завяршаць справу, б’ючы па руках’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пры́хаць (пры́хаты) ’фыркаць, чмыхаць’; ’чхаць, пырскаць’; ’выказваць незадаволенасць’ (Клім., ТС), пры́хнуць ’дзьмухнуць’ (ТС), драг. прэ́хатэ ’тс’ (Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.). Укр. при́хати, пи́рхати ’пырхаць; кашляць’. З пы́рхаць (гл.) у выніку метатэзы ы і р.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Лешкаць, лэ́шкаты ’пакладаць, кастрыраваць’ (кобр., Нар. лекс.). Інфікс ‑к‑ перадае аднаразовасць дзеяння (як, напрыклад, драг. пэцатэ — пэцкатэ ’пэцкаць’). Лексема ўзыходзіць да рус. лишать ’пазбаўляць чаго-небудзь’. У суседніх драг. гаворках — лэ́чатэ ’пакладаць’ (І. Лучыц-Федарэц).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)