натуралі́зм, -у, м.
Кірунак у літаратуры і мастацтве, які характарызуецца імкненнем да знешне дакладнага капіравання рэчаіснасці без мастацкіх абагульненняў, ідэйнай ацэнкі таго, што адлюстроўваецца.
|| прым. натуралісты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пазітыві́зм, -у, м.
Кірунак у філасофіі, які сцвярджае адзінай крыніцай сапраўдных ведаў спецыяльныя навукі ці іх сукупнасць і адмаўляе філасофію як асобную галіну ведаў.
|| прым. пазітыві́сцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абстракцыяні́зм, -у, м.
Кірунак у жывапісе, скульптуры, графіцы 20 ст., паслядоўнікі якога ўспрымаюць рэальны свет у выглядзе адцягненых, абстрактных форм, каляровых плям, ліній і пад.
|| прым. абстракцыяні́сцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
поп-а́рт, -у, М -рце, м.
Мадэрнісцкі кірунак у мастацтве, які разлічаны на папулярнасць і выкарыстоўвае ў жывапісе і скульптуры элементы тэхнікі, рэкламы, муляжу, адвольныя камбінацыі некаторых прадметаў побыту.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прагма́тыка, -і, ДМ -тыцы, ж.
У семіётыцы, мовазнаўстве: кірунак, які вывучае адносіны паміж сродкамі мовы і тымі, хто гэтымі сродкамі карыстаецца; самі такія адносіны.
|| прым. прагматы́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сімвалі́зм, -у, м.
Кірунак у літаратуры і мастацтве канца 19 — пачатку 20 ст., які адлюстроўваў рэчаіснасць як ідэальную сутнасць свету ва ўмоўных і абстрактных формах.
|| прым. сімвалі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паўвярсты́, ж.
Палавіна вярсты. Шура ўжо адышоўся з паўвярсты, беручы кірунак, процілеглы сонцу. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сенсуалі́зм, ‑у, м.
Кірунак у тэорыі пазнання, які прызнае адчуванні, пачуцці галоўнай крыніцай пазнання.
[Фр. sensualisme ад лац. sensus — пачуццё, адчуванне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трэнд ‘тэндэнцыя, кірунак’ (Новы час, 2015, 18 снеж.), ‘дамінуючая тэндэнцыя, напрамак развіцця’ (Барковіч, Лінгваінфарм.). Запазычана з англ. trend ‘плынь, рух, тэндэнцыя’, першапачаткова ‘кірунак развіцця’ праз польскую або рускую мову.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
неафашы́зм, ‑у, м.
Найбольш рэакцыйны кірунак у палітыцы сучаснай буржуазіі, які імкнецца да адраджэння фашызму.
[Ад грэч. neos — новы і італ. fascismo.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)