кида́ть несов., в разн. знач. кі́даць;
кида́ть у́голь в то́пки кі́даць ву́галь у то́пкі;
рефле́кторы кида́ли в лицо́ пото́ки я́ркого све́та рэфле́ктары кі́далі ў твар пато́кі я́ркага святла́;
кида́ть су́мку на дива́н кі́даць су́мку на кана́пу;
меня́ кида́ет в жар безл. мяне́ кі́дае ў гара́чку;
кида́ть дете́й без присмо́тра кі́даць дзяце́й без нагля́ду;
кида́ть но́вые подкрепле́ния воен. кі́даць но́выя падмацава́нні;
◊
кида́ть жре́бий кі́даць жэ́рабя;
кида́ть де́ньги на ве́тер кі́даць гро́шы на ве́цер;
кида́ть ка́мешки в (чей) огоро́д кі́даць каме́ньчыкі ў агаро́д (чый);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зі́ркаць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).
Кідаць позірк на каго-, што-н., пазіраць.
З. па баках.
|| аднакр. зі́ркнуць, -ну, -неш, -не; -ні і зірну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. зі́рканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
замета́тьIII сов. (начать метать) разг. пача́ць кі́даць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
выкі́дваць
‘да вы+кідаць - выкінуць у некалькі прыёмаў’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
выкі́дваю |
выкі́дваем |
| 2-я ас. |
выкі́дваеш |
выкі́дваеце |
| 3-я ас. |
выкі́двае |
выкі́дваюць |
| Прошлы час |
| м. |
выкі́дваў |
выкі́двалі |
| ж. |
выкі́двала |
| н. |
выкі́двала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
выкі́двай |
выкі́двайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
выкі́дваючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
заняха́йваць
‘кідаць што-небудзь, адмаўляцца ад чаго-небудзь, пакідаць што-небудзь у занядбанні’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
заняха́йваю |
заняха́йваем |
| 2-я ас. |
заняха́йваеш |
заняха́йваеце |
| 3-я ас. |
заняха́йвае |
заняха́йваюць |
| Прошлы час |
| м. |
заняха́йваў |
заняха́йвалі |
| ж. |
заняха́йвала |
| н. |
заняха́йвала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
заняха́йвай |
заняха́йвайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
заняха́йваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
швыря́ть несов.
1. (бросать) шпурля́ць, кі́даць;
2. безл. (из стороны в сторону) кі́даць;
3. перен. (расточать), разг. раскіда́ць (што);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жмя́каць
‘чмякаць; есці з чмяканнем (што-небудзь і без прамога дапаўнення); сціскваць, удараць, кідаць што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
жмя́каю |
жмя́каем |
| 2-я ас. |
жмя́каеш |
жмя́каеце |
| 3-я ас. |
жмя́кае |
жмя́каюць |
| Прошлы час |
| м. |
жмя́каў |
жмя́калі |
| ж. |
жмя́кала |
| н. |
жмя́кала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
жмя́кай |
жмя́кайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
жмя́каючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
пакры́шку, прысл.
Пакрысе (у 1 знач.). Дык дзядзька зараз стаў пакрышку У чыгунчык клёцкі кідаць з міскі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шмя́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм.
1. каго-што. Упускаць, кідаць, утвараючы глухі гук.
2. Стукаць, утвараючы глухі гук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпурля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак., каго-што і чым (разм.).
1. 3 сілай кідаць.
Ш. камяні або камянямі ў каго-н.
2. перан. Выдаткоўваць без карысці, марна.
Ш. грошы на вецер.
|| аднакр. шпурну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. шпурля́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)