Кіў-кіў ’ківаць’ (Нік. Напаў.). Рэдуплікацыя да аднаразовага кіў 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ківа́йка ’частка самапралкі, якая перадае рух падножжа вялікаму колу’ (Влад.). Гл. ківаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хіста́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. каго-што. Ківаць з боку ў бок.
Вецер хістае яліны.
2. чым. Рабіць хістальныя рухі чым-н.
Х. слуп.
3. перан., што. Рабіць няўстойлівым, падрываць.
Гэта хістала яго аўтарытэт.
|| аднакр. хісну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. хіста́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).
|| прым. хіста́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Ківе́нька ’нагавор, плётка, зачэпка для сваркі’ (ТС). Да ківаць (гл.) у значэнні ’нагаворваць’ (< ’паказваць пальцамі’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ківа́ла ’чалавек, якому даручана сцерагчы што-небудзь і даваць знак іншым’, ’кепскі працаўнік’ (Нас.). Да ківаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ківа́цца ’рытмічна хістацца, калыхацца, віхляцца’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах., Касп., Бяльк.), ’нахіліўшыся працаваць’ (Сл. паўн.-зах., Касп., Бяльк.). Гл. ківаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сцігіля́ць ’хутка ісці’ (Сцяшк. Сл.). Да сцігаць (гл.) з экспрэсіўнай суфіксацыяй (ад дэвербатыва *сцігіль, параўн. ківі́ль ад ківаць і пад.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
намякаць; хіліць, заікацца, ківаць (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Вы́віх, вы́віхнуць (БРС), укр. ви́вих, ви́вихнути, рус. вы́вих, вы́вихнуть, польск. wywichnąć. Ад віх, віха́ць ’махаць, ківаць у розныя бакі’ (Шахскі, 1, 3, 219; Фасмер, 2, 367).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тро́хаць (тро́хъць), тро́хнаць (тро́хнъць) ‘тузаць, трэсці’, ‘круціць, ківаць, махаць’ (мёрск., Нар. сл.). Да траха́ць (гл.) з заменай а > о пад націскам, новаўтварэнні ад трэсці (параўн. Фасмер, 4, 113).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)