бруд, -у, М -дзе, м.
1. Тое, чым што-н. забруджана; гразь.
Б. на руках.
Куча бруду.
2. перан. Што-н. нізкае, амаральнае.
Жыць без бруду і падману.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нава́л, -у, м.
1. гл. наваліць¹.
2. Куча чаго-н. наваленага.
Ліквідаваць н. трэсак.
3. Дакрананне корпусам да борта іншага судна або прычала ў выніку няўдалага манеўру (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нава́л, ‑у, м.
Куча чаго‑н. наваленага. Праз якую пару месяцаў калочкі дарожніка глыбока схаваліся пад навалам зямлі. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цёска, ‑і, ДМ цёсцы; Р мн. ‑сак; ж.
Абл. Трэска, шчэпка. На дварэ — паленне, цёскі, Куча сметніку ляжыць. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гру́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, груд, ж.
1. Куча зваленых у беспарадку прадметаў, рэчаў.
Г. цэглы.
2. Глыба, кусок чаго-н. цвёрдага, звычайна зямлі.
Калёсы тарахцелі па замёрзлай грудзе.
|| памянш. гру́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.
Г. цукру.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ку́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
1. Памянш.-ласк. да куча (у 1, 2 знач.); невялікая куча. Кучкі саломы з-пад камбайна.
2. Невялікая група людзей, аб’яднаных агульнымі інтарэсамі. Кучка прыгнятальнікаў.
•••
Магутная кучка — група прагрэсіўных рускіх кампазітараў другой палавіны 19 ст. (Балакіраў, Барадзін, Кюі, Мусаргскі і Рымскі-Корсакаў), якія змагаліся за развіццё нацыянальнай музычнай культуры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стог м.
1. стог;
с. се́на — стог се́на;
2. разг. ку́ча ж.; во́рох;
с. папе́р — ку́ча (во́рох) бума́г;
◊ як іго́лка ў сто́зе се́на — как иго́лка в стогу́ (сто́ге) се́на
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Лаўж ’куча галля’ (ігн., Сл. паўн.-зах.), лаўжо ’тс’ (Мат. Гом.). З літ. laužas ’агонь, касцёр’, ’лом’, ’куча галля’. Сюды ж ігн. лаўж ’куча нямытых рэчаў’. Параўн. лоўж, лобжа, ломжа, а таксама лат. lauza ’куча’, ’ламачча, павал’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ку́па, -ы, мн. -ы, куп, ж.
1. Група дрэў, кустоў, якія густа растуць.
К. кустоў.
2. Гурт, група (людзей).
К. людзей.
Калі робіш у купе, то не баліць у пупе (з нар.).
3. Вялікая колькасць чаго-н., куча (разм.).
К. саломы.
◊
Да купы (разм.) — у адно месца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бруд (род. бру́ду) м.
1. грязь ж.; (отсутствие чистоты — ещё) нечистота́ ж.;
б. на рука́х — грязь на рука́х;
ку́ча бру́ду — ку́ча гря́зи (нечисто́т);
2. (отбросы) нечисто́ты мн.;
3. перен. грязь ж.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)