уе́сціся¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., уе́сца; уяду́цца; уе́ўся, уе́лася; зак., у што.

Глыбока пранікнуць, упіцца ў што-н.

Вяроўка ўелася ў цела.

Пыл уеўся ў скуру.

|| незак. уяда́цца, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

угру́знуць, -ну, -неш, -не; угру́з, -зла; -ні́; зак.

Глыбока ўвязнуць (у гразі, снезе і пад.); асесці, уехаць у зямлю.

У. у снезе.

Хацінка ўгрузла ў зямлю.

|| незак. угруза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фундамента́льны, -ая, -ае.

1. Вялікі, трывалы і моцны.

Ф. дом.

2. перан. Абгрунтаваны, глыбока навуковы.

Фундаментальная навуковая праца.

3. Галоўны, асноўны.

Фундаментальная бібліятэка.

|| наз. фундамента́льнасць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уні́клівы, -ая, -ае.

1. Які пазбягае прама і адкрыта выказваць свае думкі, не прамы, пазбаўлены шчырасці.

У. адказ.

2. Які глыбока ўнікае ў сутнасць справы; праніклівы.

У. чалавек.

Уніклівая думка чалавека.

|| наз. уні́клівасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

праня́цца, прайму́ся, про́ймешся, про́ймецца; праня́ўся, -няла́ся, -ло́ся; прайміся; зак.

1. (1 і² ас. не ўжыв.). Стаць насычаным чым-н.

Сцены праняліся вільгаццю.

2. Глыбока пранікнуцца якім-н. пачуццём.

П. павагай да старэйшых.

|| незак. прайма́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Перавашава́ць ’перакапаць’ (трак., Сл. ПЗБ). Да пера- і вашава́цьглыбока рыць, капаць’ (гл.), якое да літ. vašúoti ’рваць крукам’ < vą̃šas ’крук’ (параўн. палес. клю́чка ’прылада для капання бульбы’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прані́клівы, -ая, -ае.

1. Які глыбока і правільна разгадвае, разумее што-н.; здагадлівы, прадбачлівы.

П. чалавек.

2. Назіральны, пільны.

П. погляд. П. розум.

3. Які змяшчае ў сабе глыбіню пачуццяў, праўдзівы, шчыры.

Праніклівыя радкі верша.

|| наз. прані́клівасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

павярхо́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які не дае глыбокага аналізу, не закранае глыбока чаго‑н., несур’ёзны. Павярхоўная трактоўка вобразаў. Павярхоўнае знаёмства. Павярхоўнае ўражанне. // Які не ўваходзіць глыбока ў сутнасць справы, падыходзіць да ўсяго несур’ёзна (пра чалавека). Павярхоўны наглядала нік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уздыхну́ць сов., в разн. знач. вздохну́ть;

глыбо́ка ўздыхну́ць — глубоко́ вздохну́ть;

у. з палёгкай — вздохну́ть с облегче́нием

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мыслі́цель, ‑я, м.

Чалавек, здольны творча мысліць, глыбока пранікаць у сутнасць з’яў; мудрэц, філосаф.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)