ласка́льны, -ая, -ае.
1. Поўны ласкі¹, пяшчотны, ветлівы, мілагучны.
Ласкальная ўсмешка.
2. У граматыцы: які ўносіць сваёй формай адценне ласкі ў знач. слова (напр.: вавёрачка, прыгожанькі).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
саладжа́вы, -ая, -ае.
1. Саладкаваты.
С. хлеб.
2. перан. Празмерна ветлівы, да прыкрасці ліслівы.
Саладжавая ўхмылка.
С. чалавек.
|| наз. саладжа́васць, -і, ж.
У яго паводзінах адчувалася с.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ласка́вы, -ая, -ае.
Ветлівы, далікатны ў абыходжанні, прыязны, добразычлівы.
Ласкавыя адносіны.
◊
На ласкавым хлебе (разм., жарт.) — на пажыццёвай пенсіі або на чыім-н. утрыманні.
|| наз. ласка́васць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папераджа́льны, -ая, -ае.
1. Які з’яўляецца папярэджаннем, служыць для перасцярогі ад чаго-н.
П. стрэл.
2. Вельмі ветлівы, прыязны, паслужлівы.
Папераджальныя адносіны.
|| наз. папераджа́льнасць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мадэмуазе́ль, нескл., ж.
Ветлівы зварот да дзяўчыны ў Францыі і некаторых іншых краінах, які далучаецца да імя або прозвішча.
[Фр. mademoiselle — паненка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карэ́ктны, ‑ая, ‑ае.
Тактычны, ветлівы, далікатны. Карэктны чалавек. Карэктная заўвага. □ Арцёмава заўсёды была роўнай у абыходжанні, калі можна так сказаць, — карэктнай. Шынклер.
[Ад лац. correctus — папраўлены, выпраўлены.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пагрэ́чыць ’пашанцаваць’ (ТС). Няясна. Ізаляванае слова. Магчыма, гэта лакальнае ўтварэнне на аснове польск. grzeczny ’ветлівы, выхаваны’ з развіццём семантыкі кораня ад ’ветлівы’ да ’добразычлівы’, ’спрыяльны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́хаваны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад выхаваць.
2. у знач. прым. Які ўмее добра паводзіць сябе, ветлівы. [Дзеці] рабілі ўражанне выхаваных і дысцыплінаваных хлопчыкаў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ве́тлы, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і ветлівы. І рухам ветлай гаспадыні Марына з лавы пыл змяла. Колас. Усе яны ўжо ведалі Міколку, сустрэлі яго ветлым словам. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гала́нтны, ‑ая, ‑ае.
Ветлівы, ласкавы, далікатны. Хлопцы адкінулі ў адносінах да Маі ранейшае панібрацтва і стараліся быць галантнымі. Карпюк. [Афіцэр] прыціснуў левую руку да грудзей, схіліў галаву ў галантным паклоне. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)