выме́нчваць

‘вастрыць што-небудзь; шмат і без толку гаварыць што-небудзь і без прамога дапаўнення’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. выме́нчваю выме́нчваем
2-я ас. выме́нчваеш выме́нчваеце
3-я ас. выме́нчвае выме́нчваюць
Прошлы час
м. выме́нчваў выме́нчвалі
ж. выме́нчвала
н. выме́нчвала
Загадны лад
2-я ас. выме́нчвай выме́нчвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час выме́нчваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

муры́жыць

‘церці, няўмела вастрыць што-небудзь; сварыцца на каго-небудзь; мучыць каго-небудзь, тузаючы, торгаючы’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. муры́жу муры́жым
2-я ас. муры́жыш муры́жыце
3-я ас. муры́жыць муры́жаць
Прошлы час
м. муры́жыў муры́жылі
ж. муры́жыла
н. муры́жыла
Загадны лад
2-я ас. муры́ж муры́жце
Дзеепрыслоўе
цяп. час муры́жачы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

брусо́к, -ска́, мн. -скі́, -ско́ў, м.

1. Чатырохгранны кавалак чаго-н.

Б. мыла.

2. Вастрыльны, шліфавальны камень звычайна ў форме прадаўгаватага чатырохгранніка.

Вастрыць касу бруском.

|| памянш. брусо́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.

|| прым. брусо́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зубі́ць, зублю, зубіш, зубіць; незак., што.

Вастрыць, насякаючы, наразаючы зуб’е. Мікуця на полі не было, ён зубіў у кузні сярпы. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павастры́ць, ‑вастру, ‑вострыш, ‑вострыць; зак., што.

1. Зрабіць вастрэйшым усё, многае. Павастрыць усе нажы.

2. Вастрыць некаторы час. Павастрыць і пакінуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Гайстры́ць ’вастрыць’ (Сцяц. Мат. Гом., 3). Да *ostriti (> вастры́ць) з пратэтычным г‑ (замест в‑ літ. мовы) і з «устаўным» ‑й‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

во́страны

1. прич. то́ченный; чи́ненный; пра́вленный; см. вастры́ць 1;

2. прил. точёный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вайстры́ць ’тачыць’ (Гарэц.). Гл. вастрыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кляпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і кляплю́, кле́плеш, кле́пле; кляпа́ны; незак., што.

1. Злучаць часткі чаго-н. пры дапамозе заклёпак.

2. Ударамі малатка вастрыць лязо касы.

|| наз. кляпа́нне, -я, н. (да 2 знач.) і клёпка, -і, ДМ -пцы, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вастры́цца несов., страд. точи́ться, зата́чиваться, остри́ться; чини́ться, очиня́ться; пра́виться, выправля́ться; см. вастры́ць 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)