◎ Патрабя́скі ’косткі з якіх абрэзана мяса’ (бар., Сл. ПЗБ). У выніку кантамінацыі лексем: польск. podroby ’вантробы’, бел. вантробы і польск. drobiazgi ’дробязі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бабухі́ ’вантробы, трыбухі’ (Гарэц.). Мабыць, гукапераймальнае, як і слав. bebech‑ ’тс’ (укр. бе́бехи ’вантробы’, бебе́хнути ’падаць (з шумам)’, польск. bebechy ’вантробы’, параўн. і ўкр. бабешки ’трыбухі жывёлы’). Форма бабухі́ вельмі падобная да ўкр. лемк. бабуха́тий ’пузаты, брухаты’. Параўн. Ільінскі, РФВ, 62, 237; Слаўскі, 29; Рудніцкі, 95. Гл. яшчэ бэ́бахі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
трыбушы́ць, -бушу́, -бу́шыш, -бу́шыць; -бу́шаны; незак. (разм.).
1. каго (што). Патрашыць, вымаць вантробы з забітай жывёліны.
2. перан., што. Разварочваць, разрываць што-н., даставаць, вымаць усё тое, што знаходзіцца ў чым-н.
Т. чамадан.
3. перан., каго-што. Рабіць вобыск, трэсці каго-н. (груб.).
|| зак. вы́трыбушыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аплята́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
1. Незак. да аплесці.
2. Разм. Прагна, са смакам есці. Адам сеў на траву, раздзёр селядца, запэцкаўшы пальцы аб вантробы, і пачаў з галадухі аплятаць, заядаючы сухім пячэннем. Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лі́вер 1, ‑у, м.
Вантробы забойнай жывёлы (печань, лёгкія, сэрца і селязёнка) як прадукты харчавання. Купіць ліверу. Пірог з ліверам.
[Ад англ. liver — печань.]
лі́вер 2, ‑а, м.
Прыбор для набірання вадкасці ў выглядзе трубкі з расшырэннем пасярэдзіне.
[Ад лац. levare — паднімаць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ну́трашчы ’вантробы’ (Мат. Гом.). Да нутро (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ке́лбухі ’кішкі, вантробы’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. каўбух.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паадбіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Адбіць усё, многае; адбіць у многіх месцах. Паадбіваць абшыўку. Паадбіваць пальцы малатком. □ — Відаць, узялі сваё [хлопцы] у скоках, абцасы паадбівалі. Б. Стральцоў. [Максіма] так катавалі ў дэфензіве, што, пэўна, усе вантробы паадбівалі. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ По́трох ’вантробы’ (ТС), лотрах! ’тс’ (Сцяшк. Сл.). Гл. патроху.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)