Блінькі́ ’мочкі ў вушах’ (Сцяшк. МГ). Здаецца, ад блін 1: блін ’блін’ > ’штосьці круглае’ > ’мочка’. Параўн. бел. блі́нчык ’юшка’ (Касп.), рус. блин, блино́к ’тс’. Дакладней, бел. блінькі́ ўтворана ад памяншальнага *бліно́к.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ком, ‑а; мн. камы, ‑оў; м.
Круглаваты, звычайна зацвярдзелы кавалак якога‑н. мяккага, рыхлага рэчыва. Ком цеста. Ком зямлі. □ Татам мы дапамагалі, Мы ў радочкі цэглу клалі, З гліны клеілі камы. Кірэенка. // Пра што‑н. скамечанае, скручанае. Ком паперы. □ Дана ўзяла посцілку, кажух, падушку, згарнула ўсё ў вялізны ком. Асіпенка.
•••
Ком у горле; ком падкаціўся (падступіў) да горла — пра спазмы ў горле пры адчуванні моцнай крыўды, радасці і пад.
Першы блін комам — тое, што і першы блін камяком (гл. блін).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дра́нік, ‑а, м.
Аладка, блін з дранай бульбы. Дранікі са смятанай. □ Маці ля печы старанна Дранікі з бульбы пячэ. Смагаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
таўчо́нік, ‑а, м.
Блін з тоўчанай бульбы. Я схапіла хусцінку, Соня загарнула ў насоўку пару таўчонікаў ды па агурку. Лось.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ала́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.
Невялікі тоўсты мучны або бульбяны блін, спечаны на патэльні, звычайна з адной лыжкі цеста.
Пышныя аладкі.
|| памянш. ала́дачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. ала́дачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
салёны, -ая, -ае.
1. Насычаны соллю, які ўтрымлівае ў сабе соль.
Салёнае мора.
2. Пасолены з перавышэннем нормы.
С. блін.
Салёныя пельмені.
3. Прыгатаваны ў растворы солі ў запас.
Салёныя грыбы.
4. перан. Дасціпны да рэзкасці, непрыстойнасці (разм.).
С. анекдот.
С. жарт.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
блі́нчык, ‑а, м.
Тонкі блін з пшанічнай мукі (ці з прэснага пшанічнага цеста), часцей з якой‑н. начынкай. Блінчыкі з тварагом. Блінчыкі з мясам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бліне́ц, ‑нца, м.
Тое, што і блін. Дзень быў святы. Яшчэ ад рання Блінцы пякліся на сняданне. Колас. Пахла ў хаце гарачымі блінцамі і скваркамі. Чорны. На рог стала, засланы чыстым абрусам, лёг першы блінец. Брыль. // Разм. Тое, што сваёй формай падобна на блін (пра шапку, берэт). І нельга не падзівіцца, як толькі трымаецца гэты блінец, ссунуты на адно вуха. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камя́к, ‑а, м.
Сціснуты, змяты або злеплены ў адно кавалак якой‑н. мяккай, рыхлай масы. Камяк снегу. Камяк гразі. □ Лямеш глыбока нырнуў у зямлю, выварочваючы яе набок рассыпчатымі камякамі. Гартны. Сам Іванок ляжаў у сваім логаве, змяўшы нагамі даматканую коўдру і збіўшы падушку ў нейкі брудны камяк. Колас. // перан. Пра спазмы ў горле. У горле засеў горкі камяк.
•••
Першы блін камяком гл. блін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абмакну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што ў што.
Апусціць на кароткі час што-н. у якую-н. вадкасць; дакрануцца кавалачкам хлеба і пад. да солі, цукру і пад.
А. пяро ў чарніла.
А. блін у смятану.
|| незак. абма́кваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)