желе́зный прям., перен. жале́зны;

желе́зный блеск мин. жале́зны блішча́к;

желе́зный век археол. жале́зны век;

желе́зная доро́га чыгу́нка, -кі ж.;

желе́зный колчеда́н мин. жале́зны калчада́н;

желе́зный купоро́с хим. жале́зны купарва́с;

желе́зный шпат мин. жале́зны шпат;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ле́скаўка1 ’дзічка-плод’ (добр., гом., Мат. Гом.). Відавочна, гэта семантычны перанос з *леска ’ляшчына’, параўн. харв. lijesak ’тс’ > ’шіод ляшчыны’ > ’плод ляснога дрэва’. Пры гэтым быў магчымы ўплыў ад’ідэацыі з лексемай лес (аб ідэнтыфікацыі прасл. tesą, teška і гл. Брукнер, AfslPh, 39, 1–4; Сабалеўскі, РФВ, 14, 158; 15, 366).

Ле́скаўка2 Тусцера, невялікі лешч, Blicca Bjoerkna L.’, ’сінец, Abramis ballurus L.’, ’сола, белавочка, Abramis sapa Pall.’, ’кругель’ (палес., Крывіцкі, Зб. Крапіве), ляскоўка ’гусцера’ (Крыв.), жлоб, ляскаўка ’плотка, Rutilus rutilus’ (Жыв. сл.), балг. ляска ’дробны лешч’, укр. леска (р. Прут, чарнавік.) ’рыба быстрак, Alburnoides bipunetatus L.’, серб.-харв. Ijeskar, Ijeskarak, Ijeskarica, а таксама укр. лещавка ’лешч, Abramis brama L.’ (Лыс.), бел. лешчаўка ’малы лешч’, польск. lescówka. Роднаснае з лешч. Аднак можна дапусціць іншыя версіі: звязаць з коранем блеск, параўн. славац. blyska, балг. блескавец ’падлешчык’, або з коранем плеск‑ (плёскаць) нераст іх адбываецца пры гучным плясканні, шуме вады (гл. Махэк₂, 120–121), параўн. славац. pteskäc, plieskač, славен. ploščič ’лешч’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бліску́чы

1. (издающий блеск) блестя́щий;

б. мета́л — блестя́щий мета́лл;

2. блестя́щий, сия́ющий, сверка́ющий;

~чыя во́чы — блестя́щие (сия́ющие, сверка́ющие) глаза́;

3. блестя́щий, блиста́тельный, великоле́пный, превосхо́дный, отли́чный, прекра́сный;

б. дакла́д — блестя́щий (великоле́пный, отли́чный) докла́д;

б. касцю́м — прекра́сный (отли́чный, великоле́пный) костю́м

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

блесте́ть несов.

1. (издавать блеск) блішча́ць; (время от времени) блі́скаць; (сиять) ззяць; (сверкать) зіхаце́ць;

стекло́ блесте́ло на со́лнце шкло блішча́ла на со́нцы;

грохота́л гром и блесте́ла мо́лния грыме́ў гром і блі́скала мала́нка;

2. перен. (отличаться) вызнача́цца;

не бле́щет умо́м не вызнача́ецца ро́зумам.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

га́снуць несов.

1. прям., перен. га́снуть, ту́хнуть, угаса́ть; (уменьшаться, слабеть — ещё) ме́ркнуть, тускне́ть;

га́сне святло́ — га́снет (ту́хнет) свет;

га́слі і астыва́лі вуго́льчыкі — га́сли и остыва́ли угольки́;

г. зо́ры — га́снут звёзды;

г. надзе́і — га́снут наде́жды;

г. пачу́цці — га́снут (угаса́ют) чу́вства;

~не бляск у вача́х — га́снет (ме́ркнет, тускне́ет) блеск в глаза́х;

2. (миновать) зака́тываться;

яго сла́ва ~не — его́ сла́ва зака́тывается

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

придава́ть несов.

1. (усиливать, прибавлять) дадава́ць, прыдава́ць;

придава́ть эне́ргии дадава́ць (прыдава́ць) эне́ргіі;

придава́ть бо́дрости дадава́ць (прыдава́ць) бадзёрасці;

придава́ть уве́ренности дадава́ць (прыдава́ць) упэ́ўненасці;

2. (сообщать какое-л. качество, свойство, вкладывать какой-л. смысл) надава́ць, прыдава́ць;

лак придава́л ме́бели блеск лак надава́ў (прыдава́ў) мэ́блі бляск;

придава́ть серьёзное выраже́ние своему́ лицу́ надава́ць (прыдава́ць) сур’ёзны вы́раз свайму́ тва́ру;

я не придава́л э́тому никако́го значе́ния я не надава́ў (прыдава́ў) гэ́таму нія́кага значэ́ння;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мёртвы

1. мёртвый, у́мерший; (о растительности — ещё) засо́хший, увя́дший;

м. чалаве́к — мёртвый челове́к;

~выя кве́ткі — мёртвые (засо́хшие, увя́дшие) цветы́;

2. (такой, как у мертвеца) мёртвый, ме́ртвенный, безжи́зненный;

м. твар — мёртвое (безжи́зненное) лицо́;

3. (лишённый признаков жизни) мёртвый, пусто́й, безжи́зненный; (о земле — ещё) беспло́дный, пусты́нный;

~вая ву́ліца — мёртвая (пуста́я) у́лица;

~выя пяскі́ — мёртвые (беспло́дные) пески́;

4. перен. холо́дный; ту́склый;

м. бляск ако́н — холо́дный (ту́склый) блеск о́кон;

5. перен. (далёкий от жизни) мёртвый;

~выя пры́нцыпы — мёртвые при́нципы;

6. (не нарушаемый звуками) мёртвый, безмо́лвный;

~вая — галава́ зоол. мёртвая голова́;

м. я́кармор. мёртвый я́корь;

~вая вага́ав. мёртвый вес;

~вая мо́валингв. мёртвый язы́к;

м. капіта́л — мёртвый капита́л;

м. інвента́рс.-х. мёртвый инвента́рь;

м. ву́зелспец. мёртвый у́зел;

~вая пятля́ав. мёртвая петля́;

~вая вада́в разн. знач. мёртвая вода́;

~вая прыро́да — мёртвая приро́да;

м. гіт — мёртвый гит;

м. пунктфиз., тех., перен. мёртвая то́чка;

м. зыб — мёртвая зыбь;

~вая прасто́равоен., ав. мёртвое простра́нство;

м. штыль — мёртвый штиль;

~вая хва́тка — мёртвая хва́тка;

м. сезо́н — мёртвый сезо́н;

ні жывы́ ні м. — ни жив ни мёртв;

~вая душа́ — мёртвая душа́;

~вая цішыня́ — мёртвая тишина́;

спаць ~вым сном — спать мёртвым сном;

ляжа́ць ~вым — гру́зам лежа́ть мёртвым гру́зом

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)