Verbum

ста́лы, -ая, -ае.

1. Які стаў дарослым, дасягнуў поўнага развіцця.

Сталыя мужчыны.

2. Здольны дзейнічаць самастойна, без дапамогі; сур’ёзны.

Арганізатар малады, але с.

3. Вопытны, які дасягнуў майстэрства ў чым-н., які вылучаецца грунтоўнасцю.

С. празаік.

4. Нязменны, разлічаны на доўгі час.

Сталае месца для жылля.

Атрымаць сталае месца работы.

5. Добра, грунтоўна абдуманы.

Сталае рашэнне.

С. вывад.

|| наз. ста́ласць, -і, ж.

угада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. што. Выказаць правільнае меркаванне пра што-н. па якіх-н. прыметах; здагадацца.

У. чый-н. настрой.

2. каго-што. Раскрыць, распазнаць сэнс, сутнасць каго-, чаго-н. (разм.).

Мы ўгадалі выкапаць калодзеж у добрым месцы.

3. што і без дап. Выпадкова даць правільны адказ.

|| незак. уга́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. уга́дванне, -я, н. (да 1 знач.).

угле́дзецца, -джуся, -дзішся, -дзіцца; зак.

1. у каго-што, на каго-што і без дап. Уважліва працягла глядзець, прыгледзецца, стараючыся ўбачыць каго-, што-н.

У. ў марскую даль.

2. у каго-што. Не зводзячы вачэй, нерухома глядзець куды-н., на каго-, што-н., уставіцца, утаропіцца.

Чаго ты гэтак угледзеўся ў мяне?

|| незак. угляда́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і угля́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.

укапа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны і уко́паны; зак.

1. што ў што. Умацаваць у выкапаным паглыбленні.

У. слупы.

Як укапаны (укопаны) стаіць (зусім нерухома).

2. пераважна з адмоўем, чаго і без дап. Змагчы ўскапаць што-н.

Зямля такая цвёрдая, рыдлёўкай не ўкапаеш.

3. што і чаго. Накапаць, выкапаць невялікую колькасць чаго-н. (разм.).

У. крыху бульбы.

|| незак. уко́пваць, -аю, -аеш, -ае.

ухілі́цца, ухілю́ся, ухі́лішся, ухі́ліцца; зак.

1. ад каго-чаго і без дап. Адхіліцца, адсунуцца ўбок, каб пазбегнуць чаго-н.

У. ад удару.

2. ад чаго. Адысці ад прамога напрамку.

Дарога ўхілілася ўлева.

3. перан., ад чаго. Пазбягаючы чаго-н., устараніцца, адмовіцца ад чаго-н.

У. ад прамога адказу.

У. ад абавязкаў.

|| незак. ухіля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

|| наз. ухіле́нне, -я, н.

шука́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго-што. Старацца знайсці або выявіць.

Ш. у поцемках клямку.

Ш. неабходную кнігу.

Ш. праўду.

Ш. вачамі каго-н. (старацца ўбачыць).

2. каго-што і чаго. Старацца атрымаць.

Ш. заступніцтва.

Ш. работу або работы.

Ш. дапамогі.

3. без дап. Імкнуцца да новага (у навуцы, мастацтве).

|| наз. шука́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).