паўзу́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Той, хто не ўмее яшчэ хадзіць, а толькі поўзае (разм.).

2. Дэталь механізма, якая слізгаецца ўзад і ўперад па чым-н. у прамалінейным напрамку (спец.).

3. мн. Клас пазваночных жывёл, якія перамяшчаюцца пераважна паўзком (змеі, яшчаркі, кракадзілы, чарапахі).

|| прым. паўзу́нны, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).

П. механізм.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мо́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, мод, ж.

1. Панаванне пэўнага стылю ў якой-н. сферы жыцця ці культуры, у грамадскім асяроддзі ў пэўны час.

Апошняя м.

Выйсці з моды.

2. толькі мн. Навейшыя фасоны ўбораў.

Часопіс мод.

3. Звычай, прывычка (разм.).

Узяў моду крычаць.

|| прым. мо́дны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наве́рсе.

1. прысл. На верхняй частцы чаго-н., зверху.

Яблыкі на яблыні засталіся толькі н.

2. прысл. У вышыні, уверсе.

Н. кружылі буслы.

3. прысл., перан. У вышэйшай інстанцыі (разм.).

Рашэнне было прынята н.

4. прыназ. з Р. Выражае прасторавыя адносіны: ужыв. пры абазначэнні прадмета, на верхняй частцы якога размяшчаецца што-н.

Сядзець н. воза.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

насле́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; -даваны; зак. і незак., што.

1. Атрымаць (атрымліваць) у спадчыну якія-н. уласцівасці, якасці бацькоў, продкаў.

Н. многія рысы характару ад маці.

2. толькі незак., што і каму-чаму. Быць прадаўжальнікам якой-н. дзейнасці, якіх-н. традыцый; браць што-н. за ўзор.

Н. фальклорную паэтыку.

|| наз. насле́даванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ніхто́, ніко́га, ніко́му, ніко́га, нікі́м, ні аб кім; займ. адмоўны.

1. Ні адзін чалавек, ні адна жывая істота.

Н. не прыйшоў.

Н. не хацеў з ім сябраваць.

2. у знач. наз. ніхто́, толькі ў Н і Т, м. і ж. Пра чалавека, які не мае ніякага дачынення да каго-н.

Хто ён табе? — Ніхто.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ражо́к¹, -жка́, мн. -жкі́; -жко́ў, м.

1. мн. ро́жкі, -жак; гл. рог¹.

2. Тое, што і рог¹ (у 2 знач.).

3. Назва розных вырабаў, прадметаў у выглядзе рога¹, трубкі з расшыраным канцом.

4. толькі мн. Харчовы прадукт у выглядзе коратка нарэзанай макароны.

Наварыць ражкоў.

5. Лапатачка для надзявання абутку.

|| прым. ражко́вы, -ая, -ае.

Ражковае дрэва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

згавары́ць, ‑вару, ‑ворыш, ‑верыць; зак., каго-што.

Разм. Прагаварыць, сказаць. Толькі ты згаворыш пацеры Над нядоляю маёй, Толькі вочы мае мацеры Затуманяцца слязой. Жылка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пачырвані́ць, ‑чырваню, ‑чырвоніш, ‑чырвоніць; зак., што.

Афарбаваць у чырвоны колер. Яшчэ толькі-толькі сонца паднялося з-за лесу і пачырваніла верхавіны сілцоўскіх хат. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сістэматызава́цца, ‑зуецца; зак. і незак.

1. Стаць (станавіцца) сістэматызаваным. Вось толькі цяпер у.. [Сямёна Львовіча] сістэматызаваліся багатыя веды, вопыт. Гарбук.

2. толькі незак. Зал. да сістэматызаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

несугу́чнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць несугучнага. Пазпяк толькі хацеў быў знайсці дзятла, але пачуў недзе далёка глухое дзятлава рэха. Толькі вось вуха ўлоўлівала нейкую несугучнасць... Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)