пита́ть несов.

1. (кормить) кармі́ць;

пита́ть больно́го кармі́ць хво́рага;

пита́ть ребёнка кармі́ць дзіця́;

2. физиол., биол. жыві́ць; харчава́ць;

3. (снабжать чем-л., необходимым для нормального действия, функционирования) сілкава́ць; жыві́ць; (снабжать) забяспе́чваць; (давать) дава́ць (ваду, энергію и т. п.); (насыщать) насыча́ць;

пита́ть котёл водо́й сілкава́ць кацёл вадо́й (дава́ць катлу́ ваду́);

ка́менный у́голь пита́ет промы́шленность каме́нны ву́галь дае́ прамысло́васці эне́ргію;

пита́ть го́род электроэне́ргией забяспе́чваць го́рад электраэне́ргіяй (дава́ць го́раду электраэне́ргію);

та́ющий снег пита́ет го́рные ре́ки снег, які́ растае́, жы́віць го́рныя рэ́кі (дае́ го́рным рэ́кам ваду́);

4. (доставлять духовную пищу) перен. жыві́ць; (благоприятствовать) спрыя́ць (каму, чаму); (содействовать) садзе́йнічаць (каму, чаму);

5. перен., разг. (испытывать) адчува́ць; (иметь) мець; кроме того, переводится глаг., соответствующими определённым сущ.: пита́ть отвраще́ние адчува́ць агі́ду;

пита́ть сла́бость к чему́-л. мець сла́басць да чаго́-не́будзь;

пита́ть не́жное чу́вство мець пяшчо́тнае пачуццё, адчува́ць пяшчо́тнасць;

пита́ть наде́жду мець надзе́ю, спадзява́цца;

пита́ть уваже́ние адчува́ць пава́гу, паважа́ць;

пита́ть не́нависть адчува́ць няна́вісць, ненаві́дзець;

пита́ть дове́рие мець (адчува́ць) даве́р’е, давяра́ць;

пита́ть уве́ренность мець упэ́ўненасць, быць упэ́ўненым;

пита́ть расположе́ние мець (адчува́ць) прыхі́льнасць, быць прыхі́льным;

пита́ть иллю́зию мець ілю́зію;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Або́йма ’аб’ём, ахват’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб., КТС), рус. обойма ’тс’, укр. обійми ’абдыманні’ да ob‑jęti, ob(о)‑imǫ. Гл. мець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Абыйма́ць ’абдымаць’ (Гарэц.), абыйманак ’абдымак’ (Др.-Падб.) < *абімаць, прасл. ob‑jьмǫ ob‑jęti, параўн. літ. im̃ti ’браць’, лац. emere ’тс’. Гл. мець.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прадчува́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

Загадзя адчуваць; мець прадчуванне чаго‑н. Трывожна заплакала кнігаўка на балоце, мабыць, прадчуваючы холад. Шчарбатаў. [Міця] прадчуваў, што добрыя адносіны з Лобікам наладзяцца, аднак няясная трывога закрадвалася ў душу. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уключа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да уключыць.

2. (звычайна з займеннікам «сябе»). Мець сваёй састаўной часткай; ахопліваць. Рэвалюцыйна-вызваленчы рух працоўных заходніх абласцей Беларусі ўключаў у сябе і барацьбу супраць нацыянальнага прыгнёту. Хромчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

соприкаса́ться несов.

1. (находиться в смежности) межава́цца;

2. (прикасаться) датыка́цца, дакрана́цца;

3. перен. (вступать в общение) сутыка́цца, мець дачыне́нне.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ляксаваны ’начышчаны да бляску’ (шчуч., Сцяшк. Сл.). З ваксаваць, якое з ва́кса 1 (гл.) пры ад’ідэацыі ляксава́ць ’ачышчаць кішэчнік’, ’мець панос’ (гл. ля́кса).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плі́шчыцца ’хадзіць на двор рэдкім, мець бягунку’ (Бяльк.). Да плі́скаць, плю́скаць (гл.). Параўн. чэш. plískati ’аб спорным, хуткім дажджы’, серб.-харв. пљу́штати ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Іме́цца, йме́цца ’верыцца’ (Нас., Касп.). Зваротны дзеяслоў ад мець (гл.) з пратэзай і‑. Семантычныя змены ў сувязі са значэннем ’прымаецца, бярэцца (на веру)’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ка́шляць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.

Мець прыступ кашлю; хварэць на кашаль. За перагародкай, дзе жанчыны, нехта кашляе, бухае, як у бочку. Застуджаныя грудзі. Пташнікаў. Саўка Чужахвал заўсёды кашляў, а гэта і зусім закашляўся на дварэ. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)