кня́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; незак.
Правіць, кіраваць княствам. У другой палове 14 стагоддзя ў Полацку княжыў Андрэй, таксама брат Ягайлы. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́важыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.
1. Узважваючы, вызначыць вагу. Выважыць гару.
2. Выцягнуць, вывернуць што‑н. вагай. Выважыць пень, камень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
утрыма́нскі, ‑ая, ‑ае.
Кніжн. Які выдзелены на ўтрыманне. Утрыманскі фонд. // Уласцівы людзям, якія імкнуцца жыць на чыім‑н. утрыманні. Утрыманская псіхалогія.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Хрысто́с, род. Хрыста́ м., рел. Христо́с;
◊ як у Хрыста́ за па́зухай (жыць) — как у Христа́ за па́зухой (жить)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раскату́рхаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Нямоцна штурхаючы, трасучы, абудзіць ад сну, прымусіць прачнуцца. Мікола моцна спаў, праз сон чуў, як званіў будзільнік, але ён не падняўся, а толькі перавярнуўся на другі бок і зноў заснуў. А потым яго раскатурхала жонка. Гаўрылкін. // перан. Вывесці са стану пасіўнасці, разварушыць. [Лабановіч:] — А самае важнае — мы раскатурхалі б соннае балота нашага настаўніцтва, бо жыць так, як жывём мы, адарваныя адзін ад аднаго, жыць без жывой ідэі, .. так жыць нельга. Колас. Толькі самай прыгожай дзяўчыне .. ўдаецца некалькі раскатурхаць Браму. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Варня́цца ’марнець (адносна слабага чалавека)’ (КЭС); ’ледзь жыць, існаваць, вельмі мала працуючы па слабым здароўі ці па старасці’ (Янк. I, 46). Няясна. Няма адпаведнасцей у суседніх мовах.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ни́щенствовать несов.
1. жабрава́ць;
2. (жить в нищете) жыць у гале́чы (у бе́днасці, ва ўбо́гасці, ва ўбо́стве);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хо́ля ж., разг. пяшчо́та, -ты ж.; до́гляд, -ду м.;
жить в хо́ле жыць у пяшчо́це (у до́глядзе).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вы́жыць ’застацца жывым’ (БРС, Нас., Касп., Бяльк.); ’выслужыць, зарабіць што-небудзь’ (Нас.), вы́жыты ’дамагчыся свайго прытворствам, капрызам’ (Клім.). Гл. жыць. Параўн. рус. дыял. вы́жить ’выслужыць, зарабіць што-небудзь’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мішкава́ць 1 ’тайком выведваць’ (ст.-дар., Нар. сл.), ’шукаць’ (гродз. Сцяшк. Сл.). Да мышкава́ць (гл.).
Мішкава́ць 2 ’кватараваць’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). З польск. mieszkać і zamieszkiwać ’жыць, пражываць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)