Ненавідзець ’мець антыпатыю да каго-небудзь ці чаго-небудзь’ (Яруш., Пятк., БРС, ТСБМ). Агульнаславянскае ўтварэнне ад naviděti, гл. навідзець, навіды, параўн. укр. нена́видіти, рус. ненави́деть, польск. nienawidzieć, чэш. nenávidět, славац. nenávidieť, славен. арх. nenavídeti, серб.-харв. нена́видети, макед. ненавиди, балг. ненави́ждам (Міклашыч, 390; Фасмер, 3, 63, Бязлай, 2, 220).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пару́ка ’зарука ў чым-небудзь, пацвярджэнне чаго-небудзь; гарантыя’ (ТСБМ); паручы́цца, паруча́льны. Рус., укр. пору́ка, польск. poręka, чэш. poruka, серб.-харв. по̏рука, славен. pórok. З по- і рука (гл.). Слова, відавочна, праславянскага паходжання з прычыны старажытнасці звычаю паданнем рукі паручацца за каго-небудзь (параўн. Махэк₂, 523 і наст.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тыра́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак., каго-што.
1. Праяўляць дэспатызм, жорсткасць у адносінах да каго‑н. Фашызм, які тыраніў Польшчу столькі год, больш сюды не вернецца. Пестрак.
2. Здзекавацца з каго‑н., мучыць каго‑н., прыгнятаць. — Я тыраню маці ўдзень і ўночы .. з-за майго кашлю маці пакутуе больш за мяне. Бядуля. [Іван:] — Я тыраніў цябе, Оля? Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
натрави́тьI сов.
1. (уничтожить отравой) натруці́ць, наатру́чваць, атруці́ць, мног. паатру́чваць;
2. охот. напалява́ць;
3. прям., перен., разг. (кого, что, на кого, что) нацкава́ць; (подстрекнуть) падбухто́рыць (супраць каго, чаго);
натрави́ть соба́ку на кого́-л. нацкава́ць саба́ку на каго́-не́будзь.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́за
1. по́за, -зы ж., паста́ва, -вы ж.;
снима́ть в ра́зных по́зах здыма́ць у ро́зных по́зах (паста́вах);
2. перен. по́за, -зы ж.;
◊
стать (встать) в по́зу (кого) стаць у по́зу (каго);
приня́ть по́зу (кого, какую) прыня́ць по́зу (каго, якую).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дакармі́ць, ‑кармлю, ‑корміш, ‑корміць; зак., каго.
1. Дакончыць кармленне каго‑н. Дакарміць дзіця.
2. Пракарміць да якога‑н. тэрміну. Дакарміць авечак да вясны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акаля́ць, ‑яе; незак., каго-што.
Знаходзіцца, размяшчацца вакол каго‑, чаго‑н.; акружаць. Апісанне вясковай галены, якая акаляе героя, не з’яўляецца самамэтай. У. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ачалаве́чыць, ‑вечу, ‑вечыш, ‑вечыць; зак., каго-што.
Надзяліць каго‑, што‑н. уласцівасцямі чалавека. // Развіць уласцівасці чалавека ў кім‑, чым‑н.; зрабіць чалавечным, гуманным.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загрымірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., каго.
Пакласці грым на каго‑, што‑н.; надаць каму‑н. з дапамогай грыму іншы знешні выгляд. Загрыміраваць артыстаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
задуры́ць, ‑дуру, ‑дурыш, ‑дурыць; зак., каго-што.
Разм. Збіць з толку; адурманіць, затлуміць.
•••
Задурыць галаву каму — заблытаць каго‑н., пазбавіць здольнасці разумна разважаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)