Verbum

сакаві́тасць, ‑і, ж.

Уласцівасць санавітага. Сакавітасць травы. Сакавітасць кармоў. // перан. Яркасць, каларытнасць (вобраза, мовы і пад.). Апавяданні Максіма Горкага зачароўвалі мяне якоюсьці адчувальнаю навізною і свежасцю, сакавітасцю і прыгажосцю мовы. Колас.

спая́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-што.

1. Злучыць паяннем. Спаяць трубы.

2. перан. Непарыўна звязаць, з’яднаць. Аднойчы паміж намі адбылася гаворка, якая ўсхвалявала нас абодвух і спаяла яшчэ мацней. Краўчанка.

сто́парыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.

1. што. Спыняць ход, дзейнасць (механізма, машыны і пад.). // перан. Разм. Затрымліваць ход, развіццё чаго‑н. Стопарыць справу.

2. Спыняцца, спыняць сваю дзейнасць (пра машыну, механізм).

струпяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм.

1. Тое, што і струпець.

2. перан. Вельмі спужацца, скамянець ад страху. Калі назвалі Арсенева прозвішча,.. [Пронька] аж струпянеў ад страху, чуў, як адняліся ногі. Каваленка.

тары́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак., што.

Пракладваць яздой, хадзьбой (дарогу, шлях і пад.). Тарыць сцяжынку. / у перан. ужыв. Шчакаціхін тарыў шырокі шлях для беларускага выяўленчага мастацтва і навукі аб ім. Ліс.

фільтрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., каго-што.

1. Ачышчаць, прапускаючы праз фільтр (вадкасць, газы). Фільтраваць ваду.

2. Прапускаць праз сябе вадкасць. Пясок пустыні фільтруе зімнюю вільгаць.

3. перан. Разм. Падвяргаць адбору.

хма́рнасць, ‑і, ж.

1. Згушчэнне хмар; воблачнасць. Хмарнасць сышла з неба, і перад вечарам з’явілася сонца. Чорны.

2. перан. Нацягнутасць, напружанасць. У дачыненнях між бацькамі і дзецьмі наступіла нядобрая хмарнасць. Мележ.

цягу́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Клейкая мяккая цукерка з малака і цукру. // перан. Цяганіна, зацяжка. [Поклад:] — Запеў у вас як быццам неблагі, а пераходзіць ён у цягучку. Марціновіч.

цяку́чы, ‑ая, ‑ае.

1. Які здольны цячы; вадкі. Цякучыя целы.

2. Які цячэ, знаходзіцца ў руху; праточны (пра ваду). Цякучыя воды.

3. перан. Які часта мяняецца; няўстойлівы, зменлівы. Цякучы састаў брыгады.

яныча́р, ‑а, м.

Гіст. Воін прывілеяванай рэгулярнай пяхоты ў султанскай Турцыі. // перан. Пра чалавека, які праяўляе залішнюю жорсткасць пры абароне інтарэсаў прывілеяваных колаў якога‑н. класа, якой‑н. касты і пад.

[Ад тур. yeniceri — новае войска.]