Не́кальства ’недахоп вольнага часу; мітусня’ (Нас., Гарэц., Ян., Юрч.). Ад некалі ’няма калі’, параўн. таксама дзеяслоў нёкаліцца ’затрымлівацца, марудзіць’ (Яўс.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нор ’птушка, што нырае’ (Касп.), таксама нур («вадзяная птушка нур», Дразд.). Гл. нырэц ’тс’, параўн. нориць ’ныраць, даваць нырца’ (ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Паскуткава́цца ’пакарыстацца’ (Нас.). З польск. poskutkować ’мець вынік’, ’дзейнічаць паспяхова’, ’падзейнічаць’ (са зрухам у семантыцы). Параўн. таксама ску́так ’карысць’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Патрабі́зна ’неабходнасць’ (Нас.), ст.-бел. потребизна ’патрэба’ (1388 г.) запазычана са ст.-польск. potrzebizna ’тс’. Параўн. таксама ўкр. потребизна ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Перага́ды ’абгаворы, плёткі’ (Гарэц.). Да пера- (гл.) і гад‑ы, якое ўзыходзіць да польск. gadać ’гаварыць, абгаворваць’. Гл. таксама га́дка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пляйту́х ’збітыя валасы, каўтун’, ’пыж у патроне’ (ашм., Сцяшк. Сл.; шчуч., З нар. сл.). Гл. племтух. Параўн. таксама плентух (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пу́тацца ’шумець, пеніцца’ (іўеў.). Лаўчутэ (Балтизмы, 49), са спасылкай на Вяржбоўскага, выводзіць з літ. putóti ’пеніцца’. Гл. таксама пу́ты ’пена’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пча́йка, варыянты пінетка, шайка, чайка ’страказа’ (брагін., Нар. словатв.; ЛА, 1). Няясна; параўн. пшчшіка ’пчала’ (воран., Шатал.)· Гл. таксама псайка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ро́йтаннік ’конюх, канавод’ (Гарб.), ст.-бел. ройтиникъ, ройтыникъ ’конюх’ (1526 г.) < літ. raĩtininkas (Булыка, Лекс. запазыч., 91). Гл. таксама райціннікі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скавы́рыць ‘галасіць, раўсці’ (Касп.), параўн. старое польск. skowyrać, skowérać ‘бурчаць, бубнець’. Гукапераймальнае. Больш падрабязна гл. скавытаць; параўн. таксама папярэдняе слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)