парубе́нь, ‑бня, м.
Абл. Жэрдка для прыціскання сена, саломы або снапоў на возе. Пад бок лучыў парубень, цвёрды, слізкі — чуваць рукой. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скачы́ха, ‑і, ДМ ‑чысе, ж.
Абл. Блыха. [Шыманскі і Кулік] леглі на сена і бяздумна ляжалі, але доўга ляжаць не давялося, апанавала скачыхі. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скруглі́ць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Разм. Зрабіць круглым; надаць чаму‑н. круглявую форму. Скругліць капу сена. Скругліць скляпенне. Скругліць кант дошкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стагавы́, ‑ая, ‑ое.
Які мае адносіны да стога, прызначаны для стагоў. Стагавыя вілы. // Складзены ў стог, які ляжыць у стозе. Стагавое сена.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
иго́лка, см. игла́;
◊
до иго́лки да ні́ткі;
иго́лки не подпусти́ть (не подточи́ть) не прыдра́цца;
как иго́лка в стогу́ се́на (исчезнуть, затеряться) як іго́лка ў сто́зе се́на (зні́кнуць, згубі́цца);
как на иго́лках (сиде́ть) як на го́лках (сядзе́ць);
не иго́лка, найдётся не го́лка, зно́йдзецца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сенако́с ‘нарыхтоўка сена і час, калі косяць сена’, ‘луг, прызначаны для касьбы’ (ТСБМ, Ласт., Некр. і Байк., Бяльк., Касп., Сл. ПЗБ), сенако́с ‘тс’ (ТС), сынока́с ‘тс’ (кам., Жыв. НС). Параўн. укр. сінокі́с ‘луг, сенажаць’, рус. сеноко́с ‘сенажаць; нарыхтоўка сена’, польск. sianokos ‘нарыхтоўка сена’, харв. sjenòkos ‘тс’, senokȍša ‘луг’, славен. senokȍs ‘касец сена’, макед. сенокосач ‘тс’. Адносна новае ўтварэнне, характэрнае для асобных славянскіх моў, паколькі, як сцвярджае Брукнер (259), “w średniowieczu nikt trawy nie kosił, tylko siekł”, параўн. старое славен. senosȅk ‘касец’ (Фурлан у Бязлай, 3, 228; гл. сячы): ад сена і касіць (гл.) па мадэлі сенажаць (гл.). Бязлай (Eseji, 140) мяркуе пра этнакультурны падзел славянства ў залежнасці ад ужывання аграрных тэрмінаў *požьnь (гл. пожня), *sěnožętъ і *pokosъ (гл. пакоша), *sěnokosъ у арэальным плане, што патрабуе далейшага вывучэння экспансіі інавацыйных утварэнняў на славянскіх тэрыторыях.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
запрасава́ць 1, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак., што.
Загладзіць прасам. Запрасаваць шво.
запрасава́ць 2, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак., што.
Сціснуць прэсам, ушчыльніць. Запрасаваць сена.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нагнаі́ць, ‑гнаю, ‑гноіш, ‑гноіць; зак.
1. што. Выклікаць нагнаенне чаго‑н. Нагнаіць рану. Нагнаіць парэз.
2. чаго. Згнаіць у нейкай колькасці. Нагнаіць сена.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазако́пвацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
Закапацца ў што‑н., схавацца ў выкапанае паглыбленне — пра ўсіх, многіх. Пазакопвацца ў сена. Пазакопвацца ў снег.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разнатра́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які складаецца з розных траў; пакрыты разнатраўем. Разнатраўнае сена. □ Налева ад берага пачынаецца стэп, па-майску сакавіты і разнатраўны. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)