узгавары́цца, ‑варуся, ‑ворышся, ‑ворыцца; зак.
Разм. Разгаварыцца, пачаць гаворку. Калі раз сабраліся на вячоркі да Варанковых ды ўзгаварыліся нешта пра Піперманіху, дык Галаскокавых Агата стала спакваля пад’язджаць пад Зосю. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
успо́мніцца, ‑ніцца; зак.
Аднавіцца ў памяці, прыпомніцца. Успомнілася Аленка. Ад гэтага ўспамінку адразу неяк цёпла і радасна стала Сцёпку. Колас. Анежцы ўспомнілася маці, і слёзы набеглі на яе вочы. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саста́віць сов., в разн. знач. соста́вить;
с. сталы́ — соста́вить столы́;
с. ляка́рства — соста́вить лека́рство;
с. са стала́ на падло́гу — соста́вить со стола́ на пол;
с. ураўне́нне — соста́вить уравне́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гламаздава́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм. пагард. Нязграбны, няўклюдны. Марцін павярнуўся да гламаздаватага, самаробнага стала і кіўком галавы паклікаў Міхалькова. Кавалёў. Успамінаўся [Васілю] чамусьці.. [Клыбікаў] бацька, гэткі ж высокі і гламаздаваты, як сын. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заме́тны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Такі, якога можна заўважыць, убачыць, распазнаць. Стала смутна ў хаце, Як бы з усіх куткоў і шчылін, З усіх чуць-чуць заметных звілін Сюды бяда панапаўзала. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прызабы́цца, ‑будзецца; зак.
Разм. Не поўнасцю захавацца ў памяці; у некаторай ступені забыцца. Але колішнія раманы прызабыліся, іх быццам бы не было зусім, і .. [Вера Антонаўка] лічыла сябе такой, якой стала, — непагрэшнай. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прычыта́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прычытаць.
2. Словы, якія прыгаворваюцца ў час плачу. Чую прычытанне, Чую плач я нечы. Колас. [Маці] адразу спыніла прычытанні і стала ціха плакаць. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хадзі́цца, ходзіцца; безас. незак., каму.
Разм. Пра наяўнасць жадання, магчымасці або ўмоў хадзіць. Памаладзеў Даніла, падужэў, стала лягчэй яму хадзіцца. Кулакоўскі. Гразь пад нагамі падшэрхла, пацвярдзела. Лягчэй дыхалася і хадзілася. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вяту́х ’вятох’ (Бяльк.). Рус. дыял. ветух, вётух, ветух ’месяц; месяц у апошняй фазе’ (калуж., арханг. і інш., СРНГ). Як паказвае геаграфія, бел. слова можа быць і незалежным ад рус. форм. Верагодней усяго вятух — вынік дээтымалагізацыі, калі першаснае вятох стала ўспрымацца як вытворнае з дапамогай суф. ‑ох, які і замяніўся на больш прадуктыўны ‑ух. Адносна апошняга гл. Слаўскі, SP, 74–75.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыбра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бра́ў, -ра́ла; -бяры́; -бра́ны; зак.
1. каго-што. Адзець прыгожа, лепш, чым звычайна; упрыгожыць.
П. галаву кветкамі.
2. што і без дап. Прывесці ў парадак.
П. у хаце. П. на стале.
3. што. Прыняць адкуль-н.
П. посуд са стала.
◊
Прыбраць да рук каго-што (разм.) — цалкам падпарадкаваць сабе каго-н. або завалодаць чым-н., захапіць сабе што-н.
|| незак. прыбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прыбо́рка, -і, ДМ -рцы, ж. і прыбіра́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)