праду́кцыя, ‑і, ж.

1. Сукупнасць прадуктаў або асобны прадукт вытворчасці. Валавая прадукцыя прамысловасці. □ Завод перажываў тады гарачую пару — асвойваў новую прадукцыю. Шуцько.

2. Прадукты разумовай працы, творы мастацтва. Літаратурная прадукцыя.

[Лац. productio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

саўдзе́льніцтва, ‑а, н.

Сумесны ўдзел у чым‑н. з кім‑н. Як бы своеасаблівую «гульню» прапанаваў чытачу аўтар, тую, што заключана ў самой аснове мастацтва. Гэта «гульня!» — саўдзельніцтва, сааўтарства. Адамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Матэма́тыка ’навука аб колькасных суадносінах і прасторавых формах навакольнага свету’ (ТСБМ), ст.-бел. математикъ, математыкъ (XVI ст.). Са ст.-польск. matematyka (matematyk), якое з с.-лац. matematika (ars) < ст.-грэч. μαθηματική (τέχνη) ’мастацтва пазнання навукі’ < μάθημα ’веды, навука, пазнанне’ < μανθάνω ’вучу, вывучаю’ (Голуб-Ліер, 305). Крукоўскі (Уплыў, 89) памылкова выводзіць бел. лексему з рускай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Педаго́гіка ’навука аб метадах навучання і выхавання’ (ТСБМ). Узыходзіць да ст.-грэч. ή παιδαγωγική (τέχνη) ’мастацтва выхавання, навучання’ < παιδαγωγικός ’які адносіцца да выхавання ці навучання’ < παιδαγωγός ’выхавацель, настаўнік’, а апошняе ўтворана з слоў παίς (παιδός) ’дзіця’ і ἄγειν (ἄγω) ’вяду’ < ’той, хто вядзе хлопчыкаў’. Параўн. ст.-бел. педакгокгия ’выхаванне’ (1663 г.), педакгокгь ’педагог’ (1598 г.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

тяготе́ть несов.

1. (испытывать тяготение) прыця́гвацца;

Луна́ тяготе́ет к Земле́ Ме́сяц прыця́гваецца да Зямлі́;

2. (иметь склонность, влечение) мець ця́гу (схі́льнасць), імкну́цца, цягну́цца;

тяготе́ть к иску́сству мець ця́гу (схі́льнасць) да маста́цтва, імкну́цца (цягну́цца) да маста́цтва;

3. (давить) гнясці́ (каго, што); душы́ць (каго, што); (висеть) вісе́ць (над кім, над чым).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

графі́чны ​1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да графікі. Графічнае мастацтва. Графічнае абазначэнне слова.

графі́чны ​2, ‑ая, ‑ае.

Выражаны пры дапамозе графіка ​1, паказаны з дапамогай чарцяжу. Графічны метад рашэння задач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ванда́л, ‑а, м.

1. толькі мн. (ванда́лы, ‑аў). Старажытнагерманскае племя, якое заваявала частку Рымскай імперыі і разграбіла Рым.

2. Той, хто разбурае помнікі культуры, мастацтва; варвар. // Пра некультурнага, грубага, цёмнага чалавека.

[Лац. vandali.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арнамента́цыя, ‑і, ж.

1. Упрыгожанне арнаментам. Асабліва цікавай выдалася мастацтвазнаўцу арнаментацыя знадворных бакоў царквы ў дольных частках муроў. Ліс.

2. Характар арнаменту, сукупнасць элементаў арнаменту ў якім‑н. стылі, творы мастацтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мнагагра́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае некалькі граней. Мнагагранны вугал.

2. перан. Які ахоплівае розныя бакі чаго‑н.; рознабаковы. Як дасканалы твор мастацтва паэма «Сымон-музыка» мнагагранная ў сваім змесце. Перкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насто́йлівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць настойлівага (у 1 знач.). Праявіць настойлівасць. □ Стук паўтарыўся з большаю сілаю і настойлівасцю. Колас. — Мастацтва патрабуе ахвяр, — суцяшаў Хахлоўскі жонку і працаваў з яшчэ большай настойлівасцю. Мяжэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)