Пралангава́ць ’прадоўжыць (прадаўжаць) тэрмін чаго-небудзь’, праланга́цыя ’прадаўжэнне дзеяння’ (ТСБМ). Праз польск. prolongować, дзе з лац. prolangare, якое з pro‑ і longus ’доўгі’ (Банькоўскі, 2, 782). Ст.-бел. проленгованый ’працягнены’ < ст.-польск. prolengowany < prolongować (Булыка, Запазыч., 266).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сенгнгус (сенгогусъ) ‘нейкая хвароба рагатай жывёлы, выкліканая паяданнем павуціны з травой, пасля чаго выяўляецца цячэнне сліны і жывёла перастае прымаць ежу’; для лячэння “бросаютъ кровь и стираютъ дегтем носовые отверстия, языкъ и крестецъ” (навагр., Яшк. Мясц.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трок ‘уюк’ (Ласт.), тро́кі ‘металічныя кольцы для прывязвання ўпаляванай дзічыны’ (Цярохін, Охота), трочыць ‘уючыць’ (Ласт.), ст.-бел. трокъ, торкъ ‘раменьчык каля задняй лукі сядла для прывязвання чаго-небудзь’ (ГСБМ). Запазычана з польск. trok ‘тс’, гл. тарак, тарокі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Існава́нне ’наяўнасць чаго-н., каго-н. у рэальнасці, быццё; жыццё, спосаб жыцця’ (ТСБМ), істнава́ньне (Гарэц.). Частковая калька па ўзору польск. istnienie ў пачатку XX ст. (Гіст. лекс., 256; Гіст. мовы, 2, 141); параўн. укр. існува́ння. Гл. існы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
збая́цца (каго, чаго, без доп.) сов. сробе́ть (без доп.), стру́сить (перед кем, чем, без доп.);
хло́пец не збая́ўся — па́рень не сробе́л (не стру́сил)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зме́ншыць сов. уме́ньшить; уба́вить; уме́рить;
з. до́зу чаго́-не́будзь — уме́ньшить (уба́вить) до́зу чего́-л.;
з. небяспе́ку — уме́ньшить опа́сность;
з. крок — уба́вить (уме́рить) шаг
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гняві́ць несов. гневи́ть, серди́ть;
◊ не гняві́ бо́га — не гневи́ бо́га;
што бо́га г. — что бо́га гневи́ть;
няма́ чаго́ бо́га г. — не́чего бо́га гневи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бушава́ць несов., прям., перен. бушева́ть;
бык бушу́е — бык бушу́ет;
рака́ ~ва́ла ўвесь дзень — река́ бушева́ла весь день;
чаго́ ты бушу́еш? — чего́ ты бушу́ешь?
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзіві́цца (з каго, чаго) несов.
1. удивля́ться (кому, чему), диви́ться (кому, чему); недоумева́ть; изумля́ться; поража́ться;
2. (смотреть с восхищением) диви́ться (на кого, что)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прылуча́цца несов.
1. (да каго, чаго) присоединя́ться (к кому, чему);
2. приобща́ться (к чему);
3. приключа́ться, прилуча́ться;
4. страд. присоединя́ться, приобща́ться; см. прылуча́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)