склада́нне, -я, н.
1. гл. складаць.
2. У матэматыцы: дзеянне, пры дапамозе якога з двух або некалькіх лікаў (складаемых) атрымліваюць новы (суму), які мае столькі адзінак, колькі было ва ўсіх дадзеных ліках разам.
3. У мовазнаўстве: слова, што ўтворана з дзвюх або некалькіх асноў і прадстаўляе лексічную адзінку, якая мае граматычныя і семантычныя адзнакі паасобнага слова; складанае слова (напр.: збожжаўборачны, першадрукар).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
павяза́ць, -яжу́, -я́жаш, -я́жа; -яжы́; -я́заны; зак.
1. што. Склаўшы разам, звязаць усё, многае.
П. адзенне ў клункі.
2. каго. Звязаць рукі і ногі ўсім, многім.
П. бандытаў.
3. што. Надзеўшы на што-н., завязаць.
П. галаву хусткай.
4. што і без дап. Вязаць што-н. некаторы час.
За дзень павязалі ўсе снапы.
|| незак. павя́зваць, -аю, -аеш, -ае (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
размяня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца; зак.
1. Абмяняцца чым-н. падобным, аднародным.
Р. шапкамі.
2. У шахматнай гульні: зрабіць размен фігур.
Р. сланамі.
3. Пра тых, хто жыве разам: раз’ехацца, падзяліўшы агульную жылую плошчу.
|| незак. разме́ньвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
◊
Разменьвацца на дробязі — расходаваць свае сілы, здольнасці на дробныя справы.
|| наз. разме́н, -у, м. (да 1, 2 і 4 знач.).
Р. фігур у шахматнай гульні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
суправаджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. каго-што. Ісці, ехаць разам з кім-н. у якасці спадарожніка, правадніка, перакладчыка, аховы і пад.
С. турыстаў на экскурсіі.
С. дэлегацыю.
2. што. Адбывацца, рабіць адначасова з чым-н., спадарожнічаць чаму-н.
С. гаворку жэстамі.
3. што чым. Служыць дапаўненнем да чаго-н.
С. даклад дэманстрацыяй фільма.
|| зак. суправадзі́ць, -ваджу́, -во́дзіш, -во́дзіць.
|| наз. суправаджэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Пасро́дак ’сярэдзіна’ (Нас.). З польск. pośrodek ’тс’. Разам з тым пасродак ’пасрэднік’ (там жа) — кантамінацыйнае ўтварэнне з пасрэднік і сродак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аднакла́снік, ‑а, м.
Той, хто вучыцца або вучыўся ў адным класе з кім‑н. Са школы.. [Пеця і Даша], як суседзі, заўсёды вярталіся разам, часцей — у шумным натоўпе аднакласнікаў. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заба́ўны, ‑ая, ‑ае.
Такі, які можа зацікавіць, пацешыць, развесяліць. Забаўныя былі хлапчукі. Заўсёды мелі нейкія агульныя інтарэсы, разам гулялі. Шчарбатаў. // Дзіўны, займальны, цікавы. Забаўная гісторыя. Забаўнае здарэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
како́ра, ‑ы, ж.
Спец. Ніжняя частка камля хвойнага дрэва разам з перпендыкулярным да яго вялікім коранем, якая выкарыстоўваецца для будаўніцтва барак. // Наогул вывернутае з коранем дрэва; карчага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парасімпаты́чны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які разам з сімпатычным аддзелам вегетатыўнай нервовай, сістэмы ўдзельнічае ў рэгуляцыі дзейнасці ўнутраных органаў (пра нервы, нервовыя валокны і пад.). Парасімпатычнал нервовая сістэма.
[Ад грэч. para — побач і сімпатычны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пэ́ндзлік, ‑а, м.
Памянш. да пэндзаль; невялікі пэндзаль. Неўзабаве прыйшоў Іван Сямёнавіч. Ён прынёс фарбу, пэндзлікі, паперу і разам з Юркам і Колем усеўся за стол. Курто.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)