эмпі́рык, ‑а, м.

1. Паслядоўнік эмпірызму (у 1 знач.).

2. Кніжн. Чалавек, які прызнае толькі практычную дзейнасць, факты і не ўдзяляе ўвагі тэорыі, навуковым абагульненням.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ліквіда́цыя ’спыненне дзейнасці, існавання чаго-небудзь’ (ТСБМ), ліквідаваць ’спыніць дзейнасць’ (Сцяшк., ТСБМ) паходзяць з польск. likwidacja (спачатку ’апошні разлік’, пасля ’закрыццё прадпрыемства’, ’знішчэнне’, likwidować, якія праз італ. liquidazione, liquidare ’апошні падлік’, ’праводзіць разлік’, узыходзяць да с.-лац. liquidatio, liquidare ’выясняць’ < лац. liquidus ’ясны, светлы, чысты’ (Слаўскі, 4, 254–255).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дзе́янне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Дзейнасць.

План дзеяння.

Баявыя дзеянні.

2. звычайна мн. Учынкі, паводзіны.

Супрацьзаконныя дзеянні.

Самавольныя дзеянні.

3. Работа, функцыянаванне.

Машына ў дзеянні.

4. Падзеі, пра якія ідзе гаворка.

Д. адбываецца ў 15 стагоддзі.

5. Асноўны від матэматычнага вылічэння.

Чатыры дзеянні арыфметыкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каардынава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак. і незак., што (кніжн.).

Узгадніць (узгадняць), устанавіць (устанаўліваць) мэтазгодныя суадносіны паміж якімі-н. дзеяннямі, з’явамі.

К. дзейнасць устаноў.

|| зак. таксама скаардынава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны.

|| наз. каардынава́нне, -я, н. і каардына́цыя, -і, ж.

|| прым. каардынацы́йны, -ая, -ае.

К. цэнтр.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

до́пінг, ‑у, м.

1. Узбуджальныя сродкі, якія пры ўвядзенні ў арганізм стымулююць фізічную і нервовую дзейнасць.

2. перан. Пра ўсё, што стымулюе творчую актыўнасць, павышае працаздольнасць.

[Англ. dope — даваць наркотык.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эргано́міка, ‑і, ДМ ‑міцы, ж.

Галіна ведаў, якая вывучае чалавека і яго дзейнасць ва ўмовах сучаснай вытворчасці з мэтай аптымізацыі прылад, умоў і працэсу працы.

[Ад грэч. érgon — праца, работа і nómos — закон.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

садзе́йнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каму-чаму.

Аказваць садзейнічанне, дапамагаць, спрыяць. Уся тэарэтычная і практычная дзейнасць Маркса і Энгельса садзейнічала палітычнаму і ідэйнаму развіццю гэтага класа [пралетарыяту]. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эпіго́нства, ‑а, н.

1. Дзейнасць паслядоўнікаў якога‑н. навуковага, мастацкага, літаратурнага ці іншага напрамку, пазбаўленая творчай арыгінальнасці.

2. Пра тое, што пазбаўлена творчай арыгінальнасці, мае эпігонскі характар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кірава́нне, -я, н.

1. гл. кіраваць.

2. Дзейнасць органаў дзяржаўнай улады.

Органы дзяржаўнага кіравання.

3. Сукупнасць прыбораў, пры дапамозе якіх кіруюць механізмам.

Аўтаматычнае к.

4. У граматыцы: сінтаксічная сувязь, якая выражаецца ў тым, што адно слова патрабуе пасля сябе дапаўнення (у 3 знач.) у пэўным склоне.

Дзеяслоўнае к.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сіндыка́т, -а, М -ка́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Буйное манапалістычнае аб’яднанне прадпрыемцаў, у якім удзельнікі, захоўваючы вытворчую самастойнасць, ажыццяўляюць сумесную камерцыйную дзейнасць (вызначэнне цэн, закупку сыравіны, збыт тавараў) з мэтай абмежавання канкурэнцыі і забеспячэння панавання на рынках.

2. У некаторых краінах: назва прафесійных саюзаў.

|| прым. сіндыка́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)