лы́ка ср. лы́ко;
◊ не лы́кам шы́ты — не лы́ком шит;
л. не вя́жа — лы́ка не вя́жет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́шыць, -шыю, -шыеш, -шые; -шыты; зак., што.
1. Вышываннем зрабіць на чым-н. узор, малюнак, адлюстраванне і пад.
В. партрэт.
В. узор на рукаве.
2. Аздобіць вышыўкай (тканіну, скуру і пад.).
В. сукенку.
|| незак. вышыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. вышыва́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адшы́ць, -шы́ю, -шы́еш, -шы́е; -шы́ты; зак. (разм.).
1. што і без дап. Скончыць шыць.
2. Адпрацаваць шыццём узамен за што-н.
А. за доўг.
3. каго-што (разм.). Адахвоціць, прымусіць спыніць заляцанні; пазбавіцца ад каго-н.
А. кавалера.
|| незак. адшыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тату́р ’шырокі шыты золатам пояс’ (Ласт.). Параўн. рус. дыял. татау́р ’шырокі пояс’, ст.-рус. татауръ ’баярскі пояс, пояс святароў, манахаў; скураны пояс’, якое з манг. tata‑ɣur ’папруга, лейцы’ (Фасмер, 4, 27; Анікін, 540).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пашы́ць, -шы́ю, -шы́еш, -шы́е; -шы́й; -шы́ты; зак., што.
1. і без дап. Правесці некаторы час, займаючыся шыццём.
2. Зрабіць, вырабіць шыццём.
П. сукенку.
|| наз. пашы́ў, -шы́ву, м. (да 2 знач.; спец.) і пашы́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 2 знач.; спец.); прым. пашы́вачны, -ая, -ае (паводле 2 знач.; спец.).
Пашывачны цэх.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кры́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад крыць (у 1, 2 і 4 знач.).
2. у знач. прым. Які мае страху, дах, верх. Крыты ток. Крыты ганак. □ Купляй вопратку шытую, а хатку крытую. З нар.
•••
Шыта-крыта гл. шыты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прышы́ць, -шы́ю, -шы́еш, -шы́е; -шы́ты; зак., што.
1. Шыючы, прымацаваць.
П. гузік.
2. Прымацаваць, прыбіць (спец.).
П. дошку.
3. перан., каму. Ілжыва прыпісаць што-н., абвінаваціць у чым-н. (разм., неадабр.).
П. справу.
|| незак. прышыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прышыва́нне, -я, н. і прышы́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лы́ка, -а, мн. -і, лык, н.
Луб маладой ліпы і некаторых іншых дрэў у выглядзе вузкіх палос, з якіх плятуць лапці.
Драць л.
Лапці з лык.
◊
Лыка не вяжа хто (разм.) — настолькі п’яны, што ледзь можа гаварыць.
Не лыкам шыты хто (разм.) — разумее, умее не горш за іншых
|| памянш. лы́чка, -а, мн. -і, -аў, н.
|| прым. лы́кавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абшы́ць, -шы́ю, -шы́еш, -шы́е; -шы́ты; зак.
1. што. Прышыць па краях або паверхні; зашыць у што-н.
А. паліто футрам.
А. пасылку палатном.
2. што. Абабіць дошкамі, бляхай і пад.
А. хату.
3. каго-што. Пашыць усё неабходнае для каго-н. (разм.).
А. усю сям’ю.
|| незак. абшыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. абшыва́нне, -я, н. і абшы́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 1 і 2 знач.).
|| прым. абшы́вачны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Абшывачныя матэрыялы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
усыпі́ць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак., каго-што.
1. Выклікаць сон, прымусіць заснуць. Усыпіць дзіця. // Прымусіць заснуць пры дапамозе снатворных сродкаў, гіпнозу. Усыпіць хворага перад аперацыяй.
2. перан. Аслабіць увагу каго‑н. да чаго‑н., прытупіць пільнасць. Каб усыпіць падазрэнні немцаў, Заслонаў павінен так дзейнічаць, каб самі па сабе ўзнікалі падазрэнні ў сваіх. «Полымя». Але і.. [Булай] быў не лыкам шыты, умеў усыпіць падазрэнні і сумненні. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)