*Патана́, пагона ’пляткар, балбатун’, патоніэти ’вярзці недарэчнасці, бязглуздзіцу’, ’балбатаць’ (Бес.). З венгерскай мовы, параўн. венг. pakpnäs ’трэск, шчоўкpattani ’трашчаць, шчоўкаць, ляскаць’. ©

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пляску́шка ’пастка (на мышэй)’ (шальч., Сл. ПЗБ). Відаць, баптызм. Параўн. літ. pliaukšt ’лясь! ляп! бразь! бах! шчоўк!’ — перадае гук, калі раптоўна зачыняецца пастка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тры́мкаць ‘брынкаць струнамі’ (Шат., Зайка Кос.; навагр., Ск. нар. мовы), ‘няўмела іграць’ (в.-дзв., Шатал., Сцяц., Ск. нар. мовы), ‘падыгрываць другому музыканту’ (кап., Жыв. сл.). Гукаперайманне, параўн. трымшчоўк’ (Вушац. сл.). Параўн. таксама трынкаць, брынкаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пу́за ср., разг. брю́хо, пу́зо;

адгадава́ць п. — отрасти́ть брю́хо;

ад п. — вдо́сталь, до отва́ла;

на пу́зе шоўк, а ў пу́зе шчоўкпогов. на брю́хе шёлк, а в брю́хе щёлк

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Лоскат1 ’ласкатанне, казытанне’, ’сверб’ (Гарэц., Федар. 1, Нас., Бяльк., Ян., ТС). Укр. лоскіт, лоскоти, ласкоти, рус. прыбалт. ласкотка, польск. łaskotki, в.-луж. łoskot. Прасл. laskotъ ’козыт’. Да laskotati > ласкатаць1 > ласка (гл.) з пераходам а > о (параўн. даравацьадорваць, плаціцьзаплочаны).

Лоскат2 ’пошчак’ (Гарэц.), ’моцная, апрыклая балбатня’ (Нас.), укр. ло́скіт ’трэск’, рус. ло́скот, лоскота́ ’пустая балбатня, плёткі’, польск. łoskot, чэш. loskot ’грук, рэха, стук, шчоўк’, славен. loskòt ’балбатня’, ст.-серб.-харв. лоскот ’гул’, ц.-слав. лоскотъ ’гоман, крык, шум, звон, гуд’. Прасл. loskotъ ’грукат, шум, гоман’ — nomen actionis ад ласкатаць2, якое з’яўляецца інтэнсівам да гукапераймальнага loskati, роднасна блізкага да літ. laskúoti, lakštúoti ’весела спяваць’, łazgė́ti ’балбатаць не змаўкаючы’. Чаргуецца з лёскат і ляскаць (гл.) (Бернекер, 1, 734; Фасмер, 2, 521; Слаўскі, 5, 208–210).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шоўк, род. шо́ўку м., в разн. знач. шёлк;

ш.-сырэ́ц — шёлк-сыре́ц;

шту́чны ш. — иску́сственный шёлк;

кру́чаны ш. — кручёный шёлк;

у даўгу́ як у шаўку́погов. в долгу́ как в шелку́;

на пу́зе ш., а ў пу́зе шчоўкпогов. на брю́хе шёлк, а в брю́хе щёлк

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)