загугні́ць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак.

Разм. Пачаць гугніць. // Гугнява прагаварыць; прагугніць. «Шпік» тым часам праціснуўся да Змітрака і кпліва загугніў: — Што, праглынуў язык? Бажко.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпег, ‑а, м.

Разм. Тайны агент, які сочыць за кім‑н.; шпік. Шпег, які ўвесь час маячыў, не вытрымаў і паглядзеў праз веснічкі на двор. Гурскі.

[Польск. szpieg.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сы́щик сы́шчык, -ка м.; разг. шпік, род. шпіка́ м., шпег, род. шпе́га м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прысяда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да прысесці.

2. Падгінаць, згінаць калені (пры хадзьбе). Плаўна рухаючы нагамі і прысядаючы, як на каньках, шпік перабег вуліцу. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпикII (шпион, сыщик) разг., презр. шпік, род. шпіка́ м.; шпег, род. шпе́га м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дэтэкты́ў, ‑тыва, м.

1. Шпік, агент вышукной паліцыі (у капіталістычных краінах).

2. Літаратурны твор або кінафільм, прысвечаны раскрыццю таямніц, звычайна звязаных са злачынствам. Заняты кожны сваім пасажыры. Хто дэтэктывам, хто — булкай з сырам. Барадулін.

[Англ. detective.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Па́суш, пасу шпік, хойн. пасу́ш ’леташняя сухая трава’ (КЭС, лаг.; раг., Сл. ПЗБ; гом., Шатал.; Мат. Маг., Касп., Янк. 2), карэліц. паеў шпік ’сухое месца на ўзгорку’ (Сцяшк. Сл.). Укр. палес. пасуш ’падсцёл’, ’засохлае дрэва ў лесе’. Утварылася пасля распаду прасл. моўнага адзінства паводле прасл. мадэляў з pa‑ ад sušb < sux‑jь ’сухі’ (Слаўскі, SP, 1, 80–81; Борысь, Prefiks., 32). Аналагічна і тады ж утворана пасуш ’рамка без мёду’ (браг., Мат. Гом.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Салані́на ’свіное пасоленае сала’ (ТСБМ, ТС), ’свіное сала; салёная гавядзіна’ (Нас.), ’сала’ (ПЗБ, Бяльк., Сцяшк. МГ), ’тоўстае добра пасоленае свіное сала’ (Нар. сл.), ’сала, праслойкі мяса сярод сала’ (Нар. словатв.). Рус. солони́на ’пасоленае сала або салёная гавядзіна’, укр. солони́на ’свіное сала’, польск. słonina ’свіное сала’, чэш. slaninaшпік, вэнджанае сала’, славац. slanina ’свіное сала’, серб.-харв. сла̀нина ’вэнджанае сала, шпік’, славен. slanína ’тс’, балг. слани́на ’тс’. Прасл. *solnina. Ад *soln‑ (гл. салоны) з суф. ‑ina, гл. SP, 1, 121; Махэк₂, 596.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

несумне́нна,

1. Прысл. да несумненны.

2. безас. у знач. вык. Аб тым, што не выклікае спрэчак, сумнення. Несумненна, што.. [партызаны] дзесьці тут недалёка. І.. [Наташа] не вернецца дадому, пакуль не знойдзе іх. Шамякін.

3. у знач. пабочн. Бясспрэчна, без усякага сумнення. [Андрэй:] — [Сашка] — шпік, і ён, несумненна, звязаны з паліцыяй. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ище́йка ж.

1. (о собаке) саба́ка-сы́шчык, род. саба́кі-сы́шчыка м.;

2. перен. (сыщик) шпік, род. шпіка́ м., шпег, род. шпе́га м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)