панукну́ць
‘прымусіць рабочую жывёлу рухацца хутчэй’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
панукну́ |
панукнё́м |
| 2-я ас. |
панукне́ш |
панукняце́ |
| 3-я ас. |
панукне́ |
панукну́ць |
| Прошлы час |
| м. |
панукну́ў |
панукну́лі |
| ж. |
панукну́ла |
| н. |
панукну́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
панукні́ |
панукні́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
панукну́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
спе́шка, -і, ДМ -шцы, ж.
Старанне зрабіць што-н. як мага хутчэй; паспешнасць.
Спешкі ў такой справе не можа быць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пано́каць
‘паганяючы крыкам «но», прымусіць ісці хутчэй (панокаць на каго-небудзь і без дапаўнення)’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пано́каю |
пано́каем |
| 2-я ас. |
пано́каеш |
пано́каеце |
| 3-я ас. |
пано́кае |
пано́каюць |
| Прошлы час |
| м. |
пано́каў |
пано́калі |
| ж. |
пано́кала |
| н. |
пано́кала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
пано́кай |
пано́кайце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
пано́каўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пано́кваць
‘паганяючы крыкам «но», прымушаць ісці хутчэй (панокваць на каго-небудзь і без дапаўнення)’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пано́кваю |
пано́кваем |
| 2-я ас. |
пано́кваеш |
пано́кваеце |
| 3-я ас. |
пано́квае |
пано́кваюць |
| Прошлы час |
| м. |
пано́кваў |
пано́квалі |
| ж. |
пано́квала |
| н. |
пано́квала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
пано́квай |
пано́квайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
пано́кваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
напэ́ўна, прысл.
1. Беспамылкова, з разлікам, без рызыкі.
Дзейнічаць н.
2. у знач. пабочн. сл. Мабыць, хутчэй за ўсё.
Н., тут адпачывалі турысты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
няйна́чай.
1. прысл. Напэўна, менавіта.
Н. сёння павінен прыехаць сын.
2. у знач. пабочн. сл. Хутчэй за ўсё, відавочна.
Н., пастушкі спалілі стажок сена.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
налята́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; незак.
1. гл. наляцець.
2. заг. налята́й(це). Ужыв. як запрашэнне хутчэй што-н. браць, купляць (разм.).
Налятайце, дзеці, на пачастункі!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
угрэ́цца, -э́юся, -э́ешся, -э́ецца; зак. (разм.).
1. Сагрэцца, нагрэцца.
Зямля ўгрэецца — хутчэй зерне ўзыдзе.
2. Успацець, упарыцца, вельмі ўтаміцца.
Конь угрэўся.
|| незак. уграва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
но́каць, -аю, -аеш, -ае; незак., на каго і без дап. (разм.).
Паганяючы крыкам «но», прымушаць ісці хутчэй.
|| аднакр. но́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. но́канне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паскіда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны і паскі́дваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.
Скінуць усё, многае або ўсіх, многіх.
Хлопцы паскідалі адзенне і хутчэй у возера.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)