хма́рны, -ая, -ае.
1. Пакрыты хмарамі.
Хмарнае неба.
2. Пахмурны, хмурны.
Х. дзень.
3. перан. Пануры, сумны, невясёлы.
Х. настрой.
|| наз. хма́рнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нахму́раны, -ая, -ае.
1. Хмурны, пануры.
Н. твар.
2. перан. Пахмурны, змрочны, цёмны (аб прадметах і з’явах прыроды).
Нахмуранае неба.
|| наз. нахму́ранасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
во́блачны, -ая, -ае.
1. гл. воблака.
2. Пакрыты воблакамі (пра неба).
Воблачнае неба.
3. Хмурны (пра надвор’е).
В. дзень.
Сёння воблачна (у знач. вык.).
|| наз. во́блачнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пану́рысты, ‑ая, ‑ае.
Хмурны, непрыветлівы, нелюдзімы (пра чалавека). Хадзіў.. [Андрэй Андрэевіч] грозны, панурысты. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пану́ры, -ая, -ае.
1. Хмурны, няветлівы, бязрадасны.
П. стары.
П. погляд.
2. перан. Які выклікае бязрадаснае пачуццё.
Панурыя думкі.
3. З апушчанай галавой, паніклы.
Вакол труны стаялі панурыя людзі.
|| наз. пану́расць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прадве́сне, ‑я, н.
Час, які папярэднічае вясне. Было прадвесне — сакавік, але дзень па-зімоваму халодны, хмурны. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уну́рысты, ‑ая, ‑ае.
Хмурны, нелюдзімы. Прыйшоў Мікіта — дужы хлапчына з масянжовым тварам, троху сутулаваты, унурысты і маўклівы. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хму́рый
1. (о человеке) хму́рны, пахму́рны; пану́ры;
2. (о погоде) хма́рны, пахму́рны;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паны́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае хмурны, прыгнечаны настрой; сумны, маркотны. Іван сеў, кінуўшы на дол скуранку, побач спынілася панылая, здалося, разгубленая Джулія. Быкаў. // Які выражае хмурны, прыгнечаны настрой. — Пайграй... — панылым голасам прамовіў Сымон. — Пайграй... Чарнышэвіч. Саўчанка адразу абмяк, запалыя, пачырванелыя.. вочы сталі яшчэ больш безуважлівымі і панылымі. Лупсякоў. // Прасякнуты хмурнасцю, прыгнечанасцю; бязрадасны. Каторы ўжо раз за гэтыя суткі ўсеабдымнай тугою ахоплівала.. [Клімчанку] гэтая панылая думка. Быкаў.
2. Які выклікае хмурны, прыгнечаны, тужлівы настрой. Марудна цягнуўся панылы, змрочны дзень. Асіпенка. [Ярмоленка] з тугой глядзеў на гэтыя агні, на вуліцу, якая здавалася яму нязвыкла шырокай і панылай. Сіўцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насу́пісты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Хмурны, насуплены, пануры. [Хлопчык:] — Калі я прыехаў, [цётка] нават і не глянула, здаецца, на мяне. Вельмі яна нейкая насупістая была! Баранавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)